Ψυχολογία
Η μουσική φωτίζει τον εγκέφαλό μας σαν Χριστουγεννιάτικο δένδρο
Έχεις σκεφτεί ποτέ τι πραγματικά προκαλεί η μουσική στον εγκέφαλο και το σώμα σου; Γιατί νιώθουμε τόσα συναισθήματα όταν την ακούμε;
Ναι η μουσική επηρεάζει τον εγκέφαλο, αλλά σε ποιο βαθμό; Η καρδιά σου χτυπάει πιο γρήγορα, οι παλάμες σου ιδρώνουν και ένα τμήμα του εγκεφάλου σου, που ονομάζεται εγκάρσια κροταφική έλικα του Heschl, φωτίζει σαν χριστουγεννιάτικο δέντρο!
Το πιο πιθανό είναι, ποτέ να μην είχες σκεφτεί ποτέ με τέτοια λεπτομέρεια τι συμβαίνει στον εγκέφαλο και στο σώμα σου όταν ακούς μουσική.
Αλλά αυτό είναι ένα ερώτημα που έχει περιπλέξει τους επιστήμονες για δεκαετίες “Γιατί κάτι τόσο αφηρημένο όσο η μουσική, προκαλεί μία αντίδραση με τέτοια συνέπεια;”.
Σε μία μελέτη τους, μια ομάδα ερευνητών του Πανεπιστημίου της Νότιας Καρολίνας, μελέτησαν τον τρόπο με τον οποίο επιδρά η μουσική στον εγκέφαλο, στα συναισθήματα και στα σώματα των ακροατών, με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης.
Για το πείραμα, η ομάδα επέλεξε τρία συναισθηματικά κομμάτια μουσικής, που δεν περιείχαν στίχους και δεν ήταν πολύ οικεία, έτσι ώστε κανένα μνημονικό στοιχείο δεν συσχετίστηκε με την συναισθηματική αντίδραση των ακροατών. Για παράδειγμα, έχοντας ακούσει ένα τραγούδι κατά τη διάρκεια μίας εξαγωγής δοντιού, ίσως μεταβάλλει την παρούσα αντίληψή σου για αυτό.
Το πείραμα
Στο πείραμα νευροαπεικόνισης, 40 εθελοντές άκουσαν μια σειρά από μελαγχολικά και χαρούμενα μουσικά αποσπάσματα, ενώ οι εγκέφαλοι τους σαρώνονταν με μαγνητικό τομογράφο.
Για τη μέτρηση της σωματικής αντίδρασης, 60 άνθρωποι άκουγαν μουσική στα ακουστικά, ενόσω μετρούσαν τη δραστηριότητα της καρδιάς και την αγωγιμότητα του δέρματος. Επίσης, η ίδια ομάδα βαθμολόγησε την συναισθηματική ένταση (χαρά ή λύπη) από το ένα έως το δέκα, ενώ άκουγε μουσική.
Στη συνέχεια, επεξεργάστηκαν τα δεδομένα, χρησιμοποιώντας αλγορίθμους τεχνητής νοημοσύνης, για να καθορίσουν τα ακουστικά χαρακτηριστικά, στα οποία οι άνθρωποι ανταποκρίνονται με συνέπεια.
Στο παρελθόν, οι νευροεπιστήμονες προσπαθώντας να κατανοήσουν καλύτερα την επίδραση της μουσικής στο σώμα, στον εγκέφαλο και στα συναισθήματα, ανέλυαν εγκεφαλικές σαρώσεις με μαγνητικό τομογράφο σε πολύ σύντομες χρονικές περιόδους. Για παράδειγμα, παρατηρώντας την εγκεφαλική αντίδραση σε δύο μόλις δευτερόλεπτα μουσικής.
Αντίθετα, σε αυτή τη μελέτη, χρησιμοποιώντας αλγόριθμους για να αναλύσουν τα δεδομένα που συγκεντρώθηκαν στο εργαστήριο, οι επιστήμονες μπόρεσαν να κοιτάξουν, πώς νιώθουν οι άνθρωποι ακούγοντας μουσική για μεγάλες χρονικές περιόδους. Όχι μόνο από εγκεφαλικές σαρώσεις, αλλά χρησιμοποιώντας στοιχεία και από άλλες μεθόδους.
Επιπλέον, η συγκεκριμένη έρευνα είχε εξαιρετική εφαρμογή στην ανακάλυψη της τέλειας μουσικής λίστας για την προπόνηση, τον ύπνο και το διάβασμα. Η μουσική άλλωστε, έχει φανεί να ελαττώνει το άγχος, να μειώνει τον πόνο και να βοηθάει τους ανθρώπους με ειδικές ανάγκες ή άνοια.
Από θεραπευτικής σκοπιάς, η μουσική είναι ένα πραγματικά καλό εργαλείο, για να προκληθεί και να βιωθεί ένα συναίσθημα και για να είσαι τελικά σε καλύτερη διάθεση, σημειώνουν οι ερευνητές.
Χρησιμοποιώντας αυτή την έρευνα, μπορούμε να σχεδιάσουμε μουσικά θεραπευτικά ερεθίσματα, για την κατάθλιψη και για τις άλλες διαταραχές της διάθεσης. Επίσης, μας βοηθάει να κατανοήσουμε, πώς επεξεργάζεται ο εγκέφαλος τα συναισθήματα.