Γονείς & Οικογένεια
Όταν η σχέση με τους γονείς περνάει κρίση
Πολλοί από εμάς, έχουμε πληγωθεί από συμπεριφορές των γονιών μας ως παιδιά. Αυτή η κατάσταση ενδέχεται να επαναλαμβάνεται ακόμα και στην ενήλικη ζωή, καθώς περνούν κρίση. Ως εκ τούτου, εμείς ξεκινάμε έναν αέναο κύκλο κατηγοριών, διαιωνίζοντας έτσι τα αρνητικά μας συναισθήματα κι επιδεινώνοντας τη σχέση μας με την οικογένειά μας.
Από την συμβουλευτική ψυχολόγο, Κωνσταντίνα Αρβανίτη.
Ήρθε, λοιπόν, η ώρα να σταματήσουμε τα «κατηγορώ» προς τους γονείς και να τα αντικαταστήσουμε με ένα πιο ενεργητικό -εκ μέρους μας- ρήμα, το «διεκδικώ». Είμαστε, άλλωστε, ενήλικες και το να είσαι ενήλικας σημαίνει να είσαι υπεύθυνος για τις αποφάσεις σου, είτε αυτές είναι βοηθητικές είτε είναι ζημιογόνες.
Ενώ, όντως μπορεί να υπάρχουν στιγμές που οι γονείς μας μας απογοητεύουν, περνούν κάποια κρίση, είναι σημαντικό να αντιμετωπίσουμε ρεαλιστικά την πραγματικότητα αυτή και να προχωρήσουμε παρακάτω.
Αν διατηρούμε τα δυσάρεστα συναισθήματά μας προς τους γονείς για τα λάθη που έχουν κάνει, τότε ίσως χρειάζεται να αναρωτηθούμε αν όντως ο φαύλος κύκλος του «κατηγορώ» ανταποκρίνεται στην προσωπική ευθύνη που έχουμε ως ενήλικες για τις επιλογές που κάνουμε στη ζωή μας. Με απλά λόγια, πώς άραγε το να κατηγορούμε τους γονείς μας για τα λάθη τους μας κάνει εμάς πιο ευτυχισμένους κι ολοκληρωμένους;
Είναι βέβαιο ότι ο καθένας από εμάς μπορεί να ξεκινήσει να απαριθμεί πολλές ιστορίες και λάθη των γονιών του και να μην έχει τελειωμό. Πού είναι ωφέλιμο, όμως, όλο αυτό; Αντί να ανακυκλώνουμε αρνητικά γεγονότα, σκέψεις και συναισθήματα, τα οποία επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό την καθημερινότητά μας προς το χειρότερο, καλύτερα ας στραφούμε στον εαυτό μας και ας επουλώσουμε τις πληγές του παρελθόντος, εστιάζοντας σε αυτά που μπορούμε να ελέγξουμε και να διορθώσουμε από εδώ και πέρα.
1. Αναγνωρίστε την ευθύνη για όλα
Είναι γνωστό ότι οι γονείς ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για τον τρόπο που θα μεγαλώσει ένα παιδί. Για τις βάσεις που θα πάρει και για τον τρόπο που θα δομηθεί ο ψυχισμός του. Είναι, επίσης, γνωστό αλλά και πολύ δυσάρεστο ταυτόχρονα, όταν υπάρχει κρίση ανάμεσα στους γονείς που από πρόθεση θέλουν να βλάψουν τα παιδιά τους.
Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο καταλογισμός της ευθύνης είναι πολύ συγκεκριμένος και ξεκάθαρος. Ευτυχώς, όμως, υπάρχουν και γονείς που θέλουν όντως το καλό των παιδιών τους και αγωνίζονται καθημερινά γι’ αυτό. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι πράττουν πάντα το σωστό, ακόμα κι αν στοχεύουν σε αυτό.
Αν, λοιπόν, οι γονείς σας περνούν κρίση σε αυτήν την κατηγορία, τότε χρειάζεται να λάβετε υπόψη σας και το κομμάτι της καλής τους πρόθεσης, ώστε να αναγνωρίσετε τις πραγματικές ευθύνες. Και ναι, συμφωνούμε ότι και σε αυτήν την περίπτωση τα λάθη είναι λάθη κι αυτό δεν αλλάζει. Ωστόσο, για να μπορούμε να είμαστε αντικειμενικοί, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε την δική τους ευθύνη και για όλα τα καλά και τα σωστά που έχουν κάνει ως τώρα.
Όλες εκείνες τις φορές που σας έχουν βοηθήσει, σας έχουν στηρίξει και σας έχουν προστατέψει. Και όχι, δεν είναι εύκολο να καταφέρεις να παραμείνεις αντικειμενικός στην κρίση σου, όμως είναι απαραίτητο. Προσπαθώ να πω ότι όλοι οι γονείς έχουν καλές και κακές πλευρές, επομένως, όταν θέλετε να δείτε που πραγματικά ευθύνονται, θα ήταν καλό να το θυμάστε αυτό και να το συμπεριλαμβάνετε στο σκεπτικό σας.
2. Αφήστε πίσω τα άσχημα του παρελθόντος
Το δεύτερο πράγμα που μπορείτε να κάνετε είναι να κλείσετε την πόρτα στο παρελθόν. Ίσως να υπάρχουν μερικές υπέροχες αναμνήσεις στα προηγούμενα χρόνια κι αυτές μπορείτε να τις κρατήσετε στο πίσω μέρος του μυαλού σας και να τις θυμάστε όποτε εσείς θέλετε. Το πρόβλημα ξεκινάει όταν η ενασχόληση με τα άσχημα του παρελθόντος είναι τόσο επίμονη, που επιτρέπει στα δυσάρεστα γεγονότα και στους «ενόχους» να σας υποδουλώνουν.
Θα παγιδευτείτε σε καταστάσεις που δεν υπάρχουν πια, και ό, τι κάνετε θα καλύπτεται από την αρνητικότητα του τότε. Για να μην συμβεί κάτι τέτοιο, αφήστε πίσω όλα αυτά τα αρνητικά και προχωρήστε παρακάτω. Είστε ενήλικες και χρειάζεται εσείς να αποφασίσετε πώς θα βελτιώσετε τα πράγματα στη ζωή σας.
3. Καλωσορίστε τη συγχώρεση
Έχετε ακούσει ποτέ τους ανθρώπους να λένε ότι η συγχώρεση είναι προσωπική υπόθεση; Αυτό σημαίνει ότι η συγχώρεση βοηθάει πρωτίστως εμάς τους ίδιους κι όχι αυτούς που μας πλήγωσαν. Μας βοηθάει να φροντίσουμε το συναίσθημά μας και τον εαυτό μας, δίνοντας χώρο σε όλα αυτά που μας πλήγωσαν, χωρίς να τα αποφεύγουμε, καταφέρνοντας έτσι τελικά να προχωρήσουμε και να δώσουμε αξία σε αυτά που έχουν πραγματικά αξία.
Έτσι, αντί να κατηγορείτε τους γονείς σας για οποιονδήποτε ρόλο έπαιξαν στην παιδική σας ηλικία ή για τον πόνο που σας προκάλεσαν, αποφασίστε να τους συγχωρήσετε. Δεν έχει σημασία τι συνέβη, η συγχώρεση είναι ο τρόπος να μην μένετε πίσω μηρυκάζοντας τα ίδια ζητήματα ξανά και ξανά.
4. Ξεκινήστε να σπάτε τις «κατάρες»
Οι δυσλειτουργικές οικογένειες είναι γεμάτες με αυτό που συχνά αποκαλώ «κατάρα γενεών». Οι κατάρες αυτές είναι λίγο-πολύ αρνητικά χαρακτηριστικά που μεταδίδονται από τη μία γενιά στην άλλη.
Εάν οι γονείς σας σάς πληγώνουν, τότε πρέπει να σκεφτείτε κατά πόσο επαναλαμβάνετε το ίδιο μοτίβο συμπεριφοράς στα παιδιά σας, ή ακόμα περισσότερο, στον ίδιο σας τον εαυτό. Μην αφήσετε να εξελιχθεί περισσότερο οποιαδήποτε συμπεριφορά σας πλήγωσε, μιμούμενοι κι οι ίδιοι αυτό το μοτίβο στη σχέση σας με τους άλλους ανθρώπους και με τον εαυτό σας.
Αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να διακόψετε τους δεσμούς σας με τους γονείς σας. Ωστόσο, είναι σημαντικό να μειώσετε οποιαδήποτε τοξική επιρροή μπορεί να έχουν στη ζωή σας. Ό, τι κρατάτε από το παρελθόν πρέπει να απελευθερωθεί. Ως ενήλικας, εσείς έχετε την ευθύνη για τη ζωή σας, όχι η μητέρα σας ή ο πατέρας σας.
Είναι καλό να τους αγαπάτε, να τους σέβεστε και να περνάτε χρόνο μαζί τους. Aλλά δεν χρειάζεται να παραμένετε παγιδευμένοι σε πράγματα από το χθες. Αντιθέτως, πρέπει να μάθετε να διαχωρίζετε τη θέση σας και τη μετέπειτα ζωή σας από αυτά τα πράγματα. Nα τα αντιμετωπίζετε σταδιακά καθώς μεγαλώνετε.
5. Εστιάστε στην επούλωση του τραύματος
Είναι πιο εύκολο να κατηγορείς κάποιον όταν ξέρεις ότι σε έχει πληγώσει από το να πάρεις εσύ στα χέρια σου την κατάσταση και να βοηθήσεις τον εαυτό σου. Αλλά αν εστιάζετε στην ευθύνη και στην κρίση, αλλά όχι στη λύση, αυτό σας στερεί τη δυνατότητα για επούλωση του τραύματος, η οποία είναι απαραίτητη ώστε να έχετε μια καλύτερη ζωή. Αυτή η συμβουλή δεν είναι για τα παιδιά σας ή το μέλλον τους, αυτή είναι για εσάς.
Για να μειώσετε την αρνητική επιρροή που μπορεί να έχουν οι γονείς σας πάνω σας, εστιάστε στο να είστε ευγενικοί με τον εαυτό σας, εκτιμώντας όλες τις καλές σας ιδιότητες κι αποδεχόμενοι όλες τις αδυναμίες σας. Θυμηθείτε! Τίποτα απ’ όσα συνέβησαν στο παρελθόν δεν πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να καταστρέψουν τη ζωή σας.
