Για να μη σας παχαίνει η Σαρακοστή

Από την Ιωάννα Κατσαρόλη / Κλινική Διαιτολόγο – Διατροφολόγο, M.Sc.

Μπορεί η θρησκευτική μας συνείδηση να μας προτρέπει να νηστέψουμε καθ’ όλη τη διάρκεια της Σαρακοστής, ο φόβος όμως να μη βάλουμε κιλά, εν όψει μάλιστα καλοκαιριού, συχνά μας αποθαρρύνει. Ο κίνδυνος ο δείκτης της ζυγαριάς να μετακινηθεί προς τα δεξιά, είναι σίγουρα υπαρκτός και βάσιμος, αντίθετα όμως με την κοινή πεποίθηση τα σαρακοστιανά από “μόνα” τους δεν παχαίνουν!

Πολλοί, εύλογα, θα διερωτηθείτε: «Μα, ένα κομμάτι χαλβά έχει περισσότερες από 300 θερμίδες»! Είναι αλήθεια! Αν όμως τρώγαμε την ενδεδειγμένη μερίδα, θα λαμβάναμε, όχι περισσότερες, από 50 θερμίδες. Συνεπώς, δεν είναι ο χαλβάς “παχυντικός”, αλλά ο πολύς χαλβάς.

Οι μερίδες… μετράνε και στη Σαρακοστή!
Στην πραγματικότητα, τα παραδοσιακά νηστίσιμα φαγητά όπως είναι τα όσπρια και τα λαδερά, έχουν λίγες θερμίδες. Παραδείγματος χάρη, μια μερίδα φασολάκια μας προσδίδει περίπου 200 θερμίδες, όσο δηλαδή και μια μερίδα, του κατά παράδοση, “διαιτητικού” κοτόπουλου.

Για κάθε κουταλιά ελαιολάδου που προσθέτουμε, οι θερμίδες αυξάνονται κατά 140 περίπου και έτσι η δίαιτα… πάει περίπατο!

Πέραν της υψηλής θρεπτικής τους αξίας, το χαμηλό θερμιδικό τους περιεχόμενο τα αναδεικνύει σε μία εξαιρετική τροφή για όσους θέλουν να προσέξουν το βάρος τους. Αρκεί βέβαια, να ελέγχουμε, κάθε φορά, τη μερίδα που θα καταναλώσουμε, μιας και οι πολύ υγιεινές τροφές, σε μεγάλες ποσότητες, μπορούν να μας παχύνουν.

Μπορείτε να δείτε το θερμιδικό περιεχόμενο των πιο συνηθισμένων τροφίμων της Σαρακοστής στον πίνακα που ακολουθεί:

Τι πρέπει να προσέξετε στη διατροφή της Σαρακοστής;
Πολλοί διαπιστώνετε ότι κατά τη διάρκεια της νηστείας πεινάτε περισσότερο ή μάλλον ότι χορταίνετε πιο δύσκολα. Γι’ αυτό και σερβίρετε μερίδες για δύο, που “κολυμπούν” στο λάδι, με την αιτιολογία ότι έτσι θα “σας πιάσει καλύτερα”. Και όχι άδικα.

Εξ’ ορισμού, κορεσμό προκαλούν, κυρίως, η πρωτεΐνη και το λίπος, π.χ. μία μπριζόλα. Αντίθετα, τα γεύματα που περιέχουν υδατάνθρακες -όπως είναι το ψωμί, τα ζυμαρικά, οι πατάτες- δεν προκαλούν κορεσμό και συνεπακόλουθα, προκειμένου να χορτάσουμε, τρώμε μεγαλύτερες ποσότητες. Ωστόσο, πολύ σύντομα ξαναπεινάμε.

Τι φταίει όμως που πεινάμε περισσότερο;
Μετά την κατανάλωση υδατανθράκων, η γλυκόζη που απελευθερώνεται στο αίμα, διεγείρει την έκκριση ινσουλίνης, προκειμένου η γλυκόζη να εισέλθει στα κύτταρα. Τα υψηλά επίπεδα της ινσουλίνης, καταστέλλουν τόσο την ηπατική παραγωγή γλυκόζης, όσο και τη λιπόλυση.

Η μείωση της γλυκόζης στο αίμα -και φυσικά η μειωμένη ροή γλυκόζης στον εγκέφαλο- μεταφράζεται ως σήμα έλλειψης τροφής και φυσιολογικά εγείρει το αίσθημα της πείνας.

Οι αποκρίσεις αυτές είναι πιο έντονες και απότομες μετά την κατανάλωση απλών υδατανθράκων, οδηγώντας συχνά σε υπερφαγία. Για το λόγο αυτό και τα συνήθη σαρακοστιανά, υδατανθρακούχα γεύματα όπως τα μακαρόνια, θεωρούνται παχυντικά.

Αντίθετα, οι σύνθετοι υδατάνθρακες, λόγω των φυτικών ινών που περιέχουν, δεν προκαλούν το ίδιο οξείες αντιδράσεις. Ο ρυθμός γαστρικής εκκένωσης καθυστερεί και η γλυκόζη στο αίμα αυξάνεται προοδευτικά.

Ποια είναι η λύση;
Άρα, για το λόγο αυτό, είναι προτιμότερο να επιλέγουμε τρόφιμα με μη επεξεργασμένους υδατάνθρακες, όπως για παράδειγμα τα ζυμαρικά και το ψωμί ολικής άλεσης, ενώ στην περίπτωση που το γεύμα περιέχει απλούς υδατάνθρακες (π.χ. πατάτες), καλό είναι να συνοδεύεται με σαλάτα και κυρίως πράσινη σαλάτα.

Το κλειδί για επιτυχημένη δίαιτα τη Σαρακοστή
Η εγκράτεια και η πειθαρχία αποτελούν το άλφα και το ωμέγα μιας επιτυχημένης δίαιτας. Η περιορισμένη ποικιλία και ο αποκλεισμός μεγάλων ομάδων τροφίμων που επιβάλλει η νηστεία, θα ευνοούσε την απώλεια βάρους.

Και όμως, οι δικαιολογίες όπως «ψωμάκι και φακές είναι πόσο να σε πιάσουν;» ή «τα νηστίσιμα είναι παχυντικά!», βρίσκονται στο έρκος των οδόντων μας και συχνά απενοχοποιούν τόσο το παραπάνω φαγητό, όσο και τα συχνά τσιμπολογήματα.

Συνεπώς μπορεί να συντρέχουν ορμονικοί λόγοι που τρώμε παραπάνω, αλλά δε θα πρέπει να αποκλείσουμε και τους συναισθηματικούς!

Χρήσιμες συμβουλές για τη διατροφή της Σαρακοστής:
● Σερβίρετε το φαγητό σας με μικρότερο πιάτο.
● Συνοδεύστε το γεύμα σας με μια φέτα ψωμί και απομακρύνετε το καρβέλι από το τραπέζι, διαφορετικά είστε επιρρεπής να φάτε περισσότερο.
● Συνοδεύστε το φαγητό σας με μια πλούσια σαλάτα.
● Προτιμήστε όσπρια και λαδερά, μαγειρεμένα με λίγο ελαιόλαδο.
● Επιλέξτε ψωμί, ρύζι και μακαρόνια ολικής άλεσης.
● Καταγράψτε τα γεύματά σας σε ένα ημερολόγιο και εντοπίστε τα άσκοπα τσιμπολογήματα.

Κάντε μας like στο Facebook και στο Instagram για να μαθαίνετε όλα τα νέα και τις δημοσιεύσεις μας!