Τα οφέλη του θηλασμού στη μαμά και το παιδί

Τα οφέλη του μητρικού θηλασμού είναι πλέον ευρέως γνωστά και αφορούν όχι μόνο το βρέφος αλλά και τη μητέρα. Κατά τη διάρκεια του θηλασμού σημαντικό ρόλο παίζει όπως φαίνεται και η διατροφή της μητέρας. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και η UNICEF συστήνει αποκλειστικό θηλασμό, χωρίς την προσθήκη άλλου υγρού, κατά τους πρώτους έξι μήνες και συνέχισή του έως τα δύο έτη ή και περισσότερο με μικτή διατροφή.

Οφέλη θηλασμού για το βρέφος
Τα οφέλη του μητρικού θηλασμού για το βρέφος είναι πολλαπλά και έχουν να κάνουν κυρίως με το μητρικό γάλα.

Το μητρικό γάλα
● Aποτελεί την ιδανική τροφή για κάθε βρέφος, που του προσφέρει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά τόσο σε ποσότητα και ποιότητα, αλλά καλύπτει και τις ανάγκες ενυδάτωσης. Η σύστασή του θεωρείται ιδανική, γιατί είναι προσαρμοσμένη στις ανάγκες του βρέφους και αλλάζει για να καλύψει τις ανάγκες του στα διάφορα στάδια ανάπτυξής του.
● Επίσης, με το θηλασμό μεταφέρονται αρώματα και γεύσεις από τη διατροφή της μητέρας, το οποίο βοηθάει στην πιο ομαλή ένταξη ημιστερεών τροφών στις οποίες θα εμφανίσει μεγαλύτερη εξοικείωση. Με απλά λόγια, το βρέφος κάθε φορά που θηλάζει γεύεται άλλη γεύση και λαμβάνει διαφορετική ποικιλία θρεπτικών συστατικών σε αντίθεση με τα υποκατάστατα γάλακτος που έχουν συνεχώς την ίδια μονότονη γεύση και αναλογία συστατικών.
● Ακόμη, το μητρικό γάλα βοηθάει το βρέφος να έρθει σε επαφή με ίχνη αλλεργιογόνων τροφίμων από τη διατροφή της μητέρας, και έτσι το γαστρεντερικό του σύστημα να αποκτήσει ήπια ανοχή σε αυτές.
● Επιπλέον, προσφέρει και αντισώματα, θωρακίζοντας την υγεία του.

Ο μητρικός θηλασμός
● Προφυλάσσει το βρέφος από λοιμώξεις του αναπνευστικού και του ουροποιητικού συστήματος, μειώνει τον κίνδυνο αιφνίδιου θανάτου, ενώ υπάρχουν ενδείξεις ότι τα βρέφη που θηλάζουν έχουν υψηλότερο δείκτη νοημοσύνης σε σχέση με τα βρέφη που τρέφονται με υποκατάστατα.
● Παράλληλα, προφυλάσσει από τη μελλοντική εμφάνιση παχυσαρκίας, γαστρεντερικών νοσημάτων, τερηδόνας και διαβήτη τύπου 2.
● Πολύ σημαντική θεωρείται και η προστασία από επιπλοκές σε προβλήματα υγείας σε πρόωρα νεογνά.
● Ενισχύει την ανάπτυξη δεσμού μέσω της φυσικής επαφής με τη μητέρα, είναι πάντοτε φρέσκο, αποστειρωμένο και στη σωστή θερμοκρασία.

Οφέλη θηλασμού για τη μητέρα
Ο θηλασμός προσφέρει πλεονεκτήματα και για τη μητέρα!
● Προκαλεί συστολές στη μήτρα, βοηθώντας την έτσι να επανέλθει στη φυσιολογική, πριν την εγκυμοσύνη, κατάσταση και μειώνει τον κίνδυνο αιμορραγίας μετά τον τοκετό.
● Ο μητρικός θηλασμός παρέχει μερική αντισυλληπτική προστασία και προστατεύει τα αποθέματα σιδήρου της μητέρας μέσω της απουσίας έμμηνης ρύσης και βοηθά το σώμα της να επανέλθει στην πρότερη κατάσταση.
● Ακόμη, μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης κατάθλιψης μετά τον τοκετό, καρκίνου του μαστού και προστατεύει την υγεία των οστών.
● Πολύ σημαντικό θεωρείται και το γεγονός ότι βοηθά στην ευκολότερη απώλεια των κιλών της εγκυμοσύνης.
● Τέλος, εξοικονομεί χρόνο και χρήματα για την προετοιμασία του φαγητού του βρέφους.
Η μητέρα μπορεί να θηλάσει οπουδήποτε, γεγονός που της προσφέρει ευκολία και πρακτικότητα γιατί την απαλλάσσει από τη διαδικασία της αποστείρωσης.

Οφέλη θηλασμού για την κοινωνία
Γενικότερα, ο θηλασμός βοηθά και το περιβάλλον γιατί:
● Μειώνεται η κατανάλωση πρώτων υλών για την παραγωγή προϊόντων που αφορούν την παραγωγή και επεξεργασία ξένου γάλακτος
● Θεωρείται οικολογικός, συμβάλλει στην εξοικονόμηση χρημάτων και προφυλάσσοντας από ασθένειες συμβάλλει στη μείωση των υπηρεσιών υγείας και των φαρμάκων.

Συνοψίζοντας, τα οφέλη του θηλασμού είναι δοσοεξαρτώμενα, δηλαδή μεγαλύτερα, όταν θηλάζει μια μητέρα αποκλειστικά και για μεγαλύτερο διάστημα. Παρ’ όλα αυτά, οποιαδήποτε διάρκεια θηλασμού είναι προτιμότερη από τη χορήγηση υποκατάστατου γάλακτος.

Διάρκεια θηλασμού
Το διάστημα του θηλασμού θα πρέπει να καθορίζεται από τη δυάδα μητέρας και παιδιού για όσο διάστημα επιθυμούν και οι δύο. Η Αμερικάνικη Ακαδημία Παιδιατρικής αναφέρει ότι δεν υπάρχει άνω όριο στη διάρκεια του θηλασμού και δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι ο θηλασμός είναι επιβλαβής για την ανάπτυξη ή του νηπίου μετά τα τρία έτη. Ακριβής ηλικία αποθηλασμού δεν ορίζεται και μπορεί να ξεκινήσει από τα 2,5 ως και τα 7 έτη, σύμφωνα με ανθρωπολογικές μελέτες που υποστηρίζουν ότι τα παιδιά είναι βιολογικά προγραμματισμένα να θηλάζουν.

Θηλασμός νηπίου
● Ο θηλασμός μετά τους πρώτους έξι μήνες προστατεύει ακόμα περισσότερο το παιδί από τον κίνδυνο χρόνιων νοσημάτων, αλλά και τη μητέρα από τον καρκίνο του μαστού.
● Τα νήπια που θηλάζουν, στατιστικά έχουν πιο γερά δόντια και εμφανίζουν πιο σπάνια τερηδόνα.
● Μπορεί το μητρικό γάλα σταδιακά να μειώνεται σε ποσότητα γιατί προσαρμόζεται στις ανάγκες του βρέφους, αλλά παραμένει πηγή θρέψης γιατί γίνεται πιο παχύ και μπορεί να καλύψει περίπου το 30% της απαιτούμενης ενέργειας. Και αυτό γιατί περιέχει μεγάλη ποσότητα λιπαρών, κυρίως καλών λιπαρών που είναι αναγκαία για τη νοητική ανάπτυξη του νηπίου.
● Επίσης, μπορεί να καλύψει μεγάλο μέρος των αναγκών ενός νηπίου σε ασβέστιο, βιταμίνες Α, Β12 και C ειδικά σε παιδιά που είναι ολιγόφαγα ή επιλεκτικά. Εξάλλου, το γάλα είτε μητρικό είτε υποκατάστατο εξακολουθεί να είναι η κυρίως τροφή μέχρι το πρώτο έτος που το βρέφος εισάγει σταδιακά νέες τροφές.
● Ένα νήπιο μπορεί να επιλέγει να θηλάσει περισσότερο όταν είναι άρρωστο, νιώθει άβολα, είναι φοβισμένο ή βγάζει δόντια. Όντως, ένα νήπιο που έχει πυρετό ή κοιλόπονο, ίσως το μόνο που μπορεί να ανεχτεί ως τροφή να είναι το μητρικό γάλα.

Ανοσοποιητική προστασία και ψυχολογία
Ένα από τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα στο θηλασμό νηπίου είναι ότι προσφέρει ανοσοποιητική προστασία έναντι στις λοιμώξεις των παιδικών σταθμών ή τουλάχιστον σε ένα νήπιο που θηλάζει αυτές εμφανίζονται πιο σπάνια και είναι επιφανειακές και σύντομες. Βέβαια, ακόμη πιο σημαντική είναι η συνεισφορά του στο ψυχολογικό κομμάτι, κυρίως όταν ένα νήπιο θα απομακρυνθεί από τη μαμά όπως όταν ξεκινήσει παιδικό σταθμό και το στήθος θα αποτελεί την παρηγοριά ή την ανακούφισή του. Οι σύγχρονες απόψεις των ψυχολόγων αναφέρουν ότι όταν ένα νήπιο αποθηλάσει μόνο του συνήθως μετά την ηλικία των 2 ετών, θα γίνει σίγουρα ένα παιδί με αυτοπεποίθηση, κοινωνικό και συναισθηματικά ασφαλές αφού θα έχει ορίσει μόνο του ότι πια δε χρειάζεται τη ζεστασιά του στήθους της μητέρας του.

Περισσότερα οφέλη
Τέλος, ο θηλασμός νηπίου δημιουργεί εικόνες και αναμνήσεις στο παιδί σχετικά με τη φυσιολογικότητα του θηλασμού. Έτσι, είναι πιο δεκτικό όταν η μαμά θα θηλάσει το αδερφάκι του ή θα το δει να συμβαίνει σε κάποιο δημόσιο χώρο. Και ίσως αυτή η νέα γενιά που γεύτηκε όλα τα οφέλη του θηλασμού για το όσο το δυνατόν μεγαλύτερο διάστημα, να οδηγήσει μελλοντικά στην εδραίωση του θηλασμού σαν αυτό που πραγματικά είναι, μία εντελώς φυσική και αναγκαία διαδικασία.

Στη χώρα μας όλο και περισσότερες μητέρες θηλάζουν νήπια, γιατί και οι δύο δείχνουν να απολαμβάνουν αυτή τη σχέση. Αυτό είναι το πιο σημαντικό όφελος στο θηλασμό ενός νηπίου, και όχι τόσο το θρεπτικό ή ανοσολογικό όφελος. Ο θηλασμός προσφέρει συναισθηματική κάλυψη και στο νήπιο και το προστατεύει από ψυχικά νοσήματα, δίνοντας ώθηση στην ψυχοκινητική του ανάπτυξη.

Editor: Ειρήνη Κοντοπίδου / Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, M.Sc / MedNutrition

Κάντε μας like στο Facebook και στο Instagram για να μαθαίνετε όλα τα νέα και τις δημοσιεύσεις μας!