Γυναικολογικά προβλήματα και έντονη άσκηση.

Η μεγαλύτερη απειλή για την υγεία των αθλητριών είναι η λεγόμενη «Αθλητική Τριάδα», μία κατάσταση που συνυπάρχει η οστεοπόρωση, με τις διαταραχές της εμμήνου ρύσεως και διατροφικές διαταραχές. Η πιθανότητα εμφάνισης της φτάνει ως και το 80% και είναι ανάλογη με το είδος του αθλήματος, αλλά και την ένταση και τη συχνότητα της προπόνησης.

Διαταραχές του εμμηνορρυσιακού Κύκλου
Η έντονη άσκηση μπορεί να είναι μία από τις συχνές αιτίες διαταραχής του εμμηνορρυσιακού κύκλου. Η εξαντλητική προπόνηση μπορεί να καθυστερήσει την εμφάνιση της ανάπτυξης του στήθους, της τρίχωσης των έξω γεννητικών οργάνων κλπ (ενήβωση), ή την εμμηναρχή έως και 3 χρόνια, σε αντίθεση με κορίτσια που άρχισαν την άσκηση μετά την εμφάνισή τους.
Η παύση του εμμηνορρυσιακού κύκλου είναι σύνηθες φαινόμενο σε αθλήτριες με χαμηλό σωματικό βάρος, που ασκούνται έντονα κυρίως σε επίπεδο πρωταθλητισμού. Η επανεμφάνιση του σε μήνες ξεκούρασης, δείχνει πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος της έντονης άσκησης, της μεγάλης κατανάλωσης ενέργειας και του στρες, στην απορρύθμιση της αναπαραγωγικής λειτουργίας.

Διατροφικές Διαταραχές και νευρική ανορεξία
Το ιδανικό σωματικό λίπος για ένα γυναικείο σώμα αγγίζει περίπου το 20% του σωματικού βάρους. Αυτό επιτρέπει την σωστή ορμονική λειτουργία, κατά συνέπεια και τη σωστή λειτουργία της έμμηνου ρύσεως. Στην αναζήτηση καλύτερων επιδόσεων οι αθλήτριες μειώνουν την πρόσληψη τροφής, παρά το γεγονός ότι αυξάνουν ενέργεια λόγω των προπονήσεων, ως αποτέλεσμα να οδηγηθούν στη νευρική ανορεξία μέσα σε 1 με 2 χρόνια.
Μην ξεχνάτε ότι, η νευρική ανορεξία αφορά κυρίως την εφηβική ηλικία και περίπου 6% των ασθενών καταλήγουν σε θάνατο.
Η έγκαιρη διάγνωση των διατροφικών διαταραχών είναι σημαντική για την αντιμετώπιση τους. Η απώλεια λίπους μπορεί να μην είναι εμφανής, καθώς συχνά το συνολικό σωματικό βάρος δεν μεταβάλλεται ιδιαίτερα, λόγω της αντικατάστασης του λιπώδους ιστού από μυϊκή μάζα.

Οστεοπενία- Οστεοπόρωση
Το 40% – 50% της μέγιστης οστικής μάζας δημιουργείται κατά την διάρκεια της εφηβείας και η ολοκλήρωση της γίνεται μέχρι την ηλικία των 30 ετών. Η οστική πυκνότητα εξαρτάται από τις γυναικείες ορμόνες που κυκλοφορούν στο αίμα, ιδιαίτερα κατά την διάρκεια της εφηβείας. Η προκαλούμενη απουσία της «περιόδου», από την ιδιαίτερα έντονη άσκηση, προκαλεί μείωση της οστικής μάζας και αυξημένο κίνδυνο για κατάγματα στα οστά που δέχονται τις μεγαλύτερες μηχανικές πιέσεις, όπως για παράδειγμα η σπονδυλική στήλη και το ισχίο.
Η πτώση της οστικής μάζας είναι παρόμοια σε ταχύτητα με εκείνη των γυναικών που βρίσκονται στην εμμηνόπαυση. Έτσι, επιβάλλεται η άμεση διάγνωση και αντιμετώπιση του προβλήματος, καθώς η απώλεια είναι πιο γρήγορη στα πρώτα χρόνια της διαταραχής.

Διάγνωση και θεραπεία
Η διάγνωση τίθεται με το ιστορικό της αθλήτριας, τον ορμονολογικό έλεγχο αλλά και το υπερηχογράφημα. Ο υπολογισμός της οστικής πυκνότητας είναι απόλυτα απαραίτητος.
Σε αθλήτριες με χαμηλό σωματικό βάρος που δεν εμφανίζουν «περίοδο», πρέπει να εφαρμόζεται κατάλληλο διαιτολόγιο. Η ορμονική θεραπεία από μόνη της, δεν διορθώνει τη οστική πυκνότητα, αν το σωματικό βάρος παραμένει χαμηλό. Αν αυξηθεί το σωματικό βάρος και μειωθεί η ένταση της προπόνησης, τότε έχουμε ομαλή αύξηση του στήθους, της τρίχωσης των έξω γεννητικών οργάνων, την έναρξη ή επανεμφάνιση της «περιόδου» και την αύξηση της οστικής πυκνότητας και του ύψους. Η χορήγηση ορμονικής θεραπείας είναι απαραίτητη, για να αναπληρώσουμε τις γυναικείες ορμόνες που λείπουν, και να προλάβουμε τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις του προβλήματος, τόσο στο σκελετό όσο και στο καρδιαγγειακό σύστημα.