Πρόσωπα
Μάρθα Καραγιάννη: Η ιστορία της “γοργόνας” του ελληνικού κινηματογράφου
Μάρθα Καραγιάννη, η πολύ ταλαντούχα, σέξι και αγαπητή χορεύτρια και ηθοποιός του ελληνικού κινηματογράφου, της τηλεόρασης και του θεάτρου!
Η Μάρθα Καραγιάννη ήταν ίσως η πιο δημοφιλής σταρ της χρυσής εποχής των 50’s και 60’s στην Ελλάδα. Γεννήθηκε στις 6 Νοεμβρίου 1939 στον Πειραιά και μεγάλωσε στο Κερατσίνι.
Οι γονείς της ήταν ποντιακής καταγωγής. Η μητέρα της Δόμνα, γεννήθηκε στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν, ενώ ο πατέρας της Χαρίλαος, στο Αικατερινεντάρ (σημερινό Κρασνοντάρ της Ρωσίας).
Κάποια στιγμή, σε πολύ μικρή ηλικία, πήγε στον κινηματογράφο με την μητέρα της και είδε την πολύ ταλαντούχα Σίρλεϊ Τέμπλ, το παιδί θαύμα του Χόλιγουντ.
Από τότε ξεκίνησε να χορεύει και να τραγουδάει και όνειρό της ήταν να μπορέσει και αυτή να παίξει στον κινηματογράφο, όπως η Σίρλεϊ.
Έτσι ζήτησε από τους γονείς της να γραφτεί σε μια σχολή χορού. Εκείνη την εποχή στην Ελλάδα δεν ήταν ιδιαίτερα τιμητικό να είσαι χορεύτρια. Όμως, καθώς ήταν μοναχοπαίδι, οι γονείς της δεν της χάλασαν χατίρι και της το επέτρεψαν.
Ξεκίνησε να σπουδάζει μπαλέτο στη σχολή Μοριανώφ στην Αθήνα και έπρεπε να αλλάζει τρεις συγκοινωνίες για να πηγαίνει στη σχολή της… Όμως, τελικά αυτό άξιζε!
Έπειτα από έναν χρόνο στη σχολή, σε ηλικία μόλις 8 ετών, με την βοήθεια της μητέρας της και το παιδικό μπαλέτο της Λουκίας Σακελλαροπούλου εμφανίστηκε στη Λυρική Σκηνή, μαζί με την Ελένη Προκοπίου.
Η Ελένη Προκοπίου στην ταινία “Ραντεβού στον αέρα”. Διακρίνονται στο βάθος η Μάρθα Καραγιάννη και ο Κώστας Βουτσάς.
Μια τεράστια καριέρα
Μετά από αυτό ξεκίνησε να φοιτεί σε ιδιωτικό γυμνάσιο, όπου άρχισε και μαθήματα υποκριτικής. Έτσι, το 1956 σε ηλικία 17 ετών έκανε την πρώτη της εμφάνιση στον κινηματογράφο. Στην ταινία της Φίνος Φιλμ “Η Άγνωστος” του Ορέστη Λάσκου, ως “Ελένη”.
Μπορεί ο πρώτος της ρόλος να ήταν μικρός και το όνομά της να μην αναγράφηκε καν στην αφίσα της ταινίας, αλλά αυτή η εμφάνισή της ήταν καθοριστική. Καθώς έπαιξε δίπλα σε μεγάλους ηθοποιούς όπως τους Λάμπρο Κωνσταντάρα, Ελένη Ζαφειρίου, Αλέκο Αλεξανδράκη και Μήμη Φωτόπουλο!
Για την ερμηνεία της στην ταινία θεωρήθηκε “εξαιρετικό ταλέντο” και απέκτησε άδεια ηθοποιού, παρόλο που ήταν ακόμη μαθήτρια. Ήταν το… “έπαθλο” της για την σκληρή δουλειά, το πάθος και τις ατελείωτες πρόβες της!
Μετά την ταινία ξεκίνησε να χορεύει στο κέντρο “Σε λα πεν” όπου την είδε ο σεναριογράφος Ναπολέων Ελευθερίου και της έκανε πρόταση να παίξει στην επιθεώρηση “Ελέφαντες και Ψύλλοι” (1957). Ήταν η πρώτη της θεατρική εμφάνιση, όπου και γνώρισε τον πιο εμπορικό σεναριογράφο της εποχής, τον Γιάννη Δαλιανίδη.
Την επόμενη χρονιά (1958), ξεκίνησε να συνεργάζεται με τον επιχειρηματία του μουσικού θεάτρου Βασίλη Μπουρνέλη και έπειτα πήγε στο θέατρο Ακροπόλ. Μια μεγάλη καριέρα ξεκινά!
Από το ντεμπούτο της το 1957 έως και το 2015, για 76 ολόκληρα χρόνια, η Μάρθα εμφανιζόταν στο θέατρο κάθε σεζόν. Κάποιες φορές έφτασε να εμφανίζετε ακόμη και σε 3-5 έργα ταυτόχρονα.
Μπορεί να είχε πάντα δεύτερους ρόλους, αλλά το κοινό την λάτρεψε και έχτισε τον δικό της κινηματογραφικό μύθο τη χρυσή δεκαετία του ’60, που θα την ακολουθεί για πάντα! Ήταν πανέμορφη, γεμάτη σεξαπίλ, ντελικάτες κινήσεις και ερμήνευε με πολύ ιδιαίτερο τρόπο τους ρόλους της.
Έφερε στον ελληνικό κινηματογράφο το “ημίγυμνο” δίχως ναείναι προκλητικό, καθώς το παρουσίαζε με τόση φυσικότητα και απόλυτα απονήρευτα. Η κινηματογραφική της καριέρα συνδέθηκε άρρηκτα με τις κωμωδίες και τα λαμπερά μιούζικαλ του Γιάννη Δαλιανίδη.
Η συνεργασία τους ξεκίνησε το 1961 στην ταινία “Ζητείται ψεύτης” (1961). Η ίδια είχε πει χαρακτηριστικά για τότε ότι, αν και ήταν μόλις 21 χρόνων, ο Φίνος τη θεώρησε ήδη «φθαρμένη». Γιατί είχε πάρει ήδη μέρος σε ταινίες τις οποίες ο σημαντικός αυτός παραγωγός τις χαρακτήριζε… μέτριες.
https://www.youtube.com/watch?v=QUhlfaClNe4
Μετά από αυτή την ταινία, ο Φίνος και ο Δαλιανίδης δημιούργησαν το πρώτο ελληνικό μιούζικαλ “Μερικοί το Προτιμούν Κρύο” (1963). Όπου η Μάρθα Καραγιάννη σημείωσε μεγάλη επιτυχία ως αρραβωνιαστικιά του Ντίνου Ηλιόπουλου. Ήταν το μοναδικό μιούζικαλ στο οποίο δεν χόρεψε, γιατί αρχικά στο ρόλο της επρόκειτο να εμφανιστεί η Άννα Φόνσου.
Παρόλα αυτά, από τότε αποτέλεσε αναπόσπαστο κομμάτι όλων των μιούζικαλ του Δαλιανίδη και του Φίνου. Έτσι, στη Φίνος Φιλμ συμμετείχε σε 20 από τις 42 ταινίες που έπαιξε συνολικά στον κινηματογράφο.
Το 1963 συμμετείχε στην ταινία του Γιάννη Διαλιανίδη “Ένα κορίτσι για δύο”. Μετά από αυτή την επιτυχία υπέγραψε συμβόλαιο αποκλειστικής συνεργασίας με τη Φίνος Φίλμς το 1964, με την ταινία την “Κάτι να καίει”.
Έως το 1966 έπαιζε ρόλους λαμπερής και απελευθερωμένης χορεύτριας. Στη μουσική ταινία “Οι θαλασσιές οι χάντρες” (1967) όμως εμφανίστηκε ως κωμική ηθοποιός. Αυτό ήταν κάτι στο οποίο επέμεινε πολύ ο Γιάννης Δαλιανίδης. Η ίδια πρόβαλλε τότε σθεναρή αντίσταση, θεωρώντας ότι ο σκηνοθέτης ήθελε να προβάλλει περισσότερο τη Ζωή Λάσκαρη.
Εκείνος όμως της είπε πως αντίθετα, αυτό θα της δώσει ψωμί μέχρι τα γεράματά της. Εννοώντας ότι έτσι θα ξεχώριζε από της άλλες και θα σταθεροποιούταν ως ηθοποιός στην κωμωδία. Θα απαγκιστρωνόταν έτσι από την εικόνα της λαμπερής σουμπρέτας-χορεύτριας που έχει ξεκινήσει, ρόλος που θα είχε ημερομηνία λήξης.
Ενώ είχε τραγουδήσει για πρώτη φορά το 1960, τεράστια επιτυχία έκανε τραγουδώντας το… «Ο άνδρας που θα παντρευτώ» στην ταινία “Γοργόνες και Μάγκες” (1968). Τραγούδι που έμεινε στην ιστορία του κινηματογράφου.
Η συνεργασία της με το Γιάννη Δαλιανίδη απογειώθηκε μαζί με τον Κώστα Βουτσά στην ταινία “Το ανθρωπάκι” (1969).
https://www.youtube.com/watch?v=qNm63l1qUKY
Ήταν μία από τις ωραιότερες ερμηνείες της και έγινε από πιο ταιριαστές παρτενέρ του Κώστα Βουτσά. Πολλοί πίστευαν για πολλά χρόνια πως ήταν ζευγάρι και στη ζωή, αλλά οι ίδιοι το είχαν διαψεύσει.
Τις δεκαετίες ’70 και ’80 ασχολήθηκε κυρίως με το θέατρο, παίζοντας σε πολλά μιούζικαλ και κωμωδίες, ενώ τη δεκαετία του ’90 στράφηκε στην πρόζα. Στην τηλεόραση εμφανίστηκε πρώτη φορά το 1977 στη σειρά “Ο Δρόμος”. Το σενάριο του σήριαλ υπέγραφε ο Κώστας Πρετεντέρης.
Θεατρικοί «σταθμοί» και αγαπημένοι της ρόλοι, με τους οποίους ξεχώρισε, ήταν στις παραστάσεις: “Όμορφη πόλη” (1962), “Καμπαρέ” (1972), “Παγωτό μες το χειμώνα” (1984), “Χαμάμ γυναικών” (1996) και “Αρσενικό και παλιά δαντέλα” (2000).
Οι άντρες της ζωής της
Τον Οκτώβριο του 1960, παντρεύτηκε τον άσο του Ολυμπιακού, Μίμη Στεφανάκο, ο οποίος ήταν ένας από τα καλύτερα σέντερ μπακ της εποχής. Ο γάμος τους όμως δεν κράτησε πολύ.
Λίγους μήνες μετά τον γάμο το ζευγάρι ανακοίνωσε τον ερχομό του τρίτου μέλους της οικογένειας τους. Ο θάνατος όμως του μωρού μόλις τρεις μέρες μετά τη γέννα του διέλυσε την Μάρθα Καραγιάννη και τον Μίμη Στεφανάκο. Λίγους μήνες αργότερα χώρισαν.
Στη συνέχεια έκανε δεσμό με τον Βασίλη Κωνσταντίνου, τερματοφύλακα και ίνδαλμα της εποχής για τους οπαδούς του Παναθηναϊκού. Αυτή η σχέση ήταν για την Μάρθα “μια σχέση ζωής” όπως την έχει αποκαλέσει. Εάν και έπειτα από πάρα πολλά χρόνια χώρισαν παρέμειναν φίλοι έως το τέλος της.
Το 2001 έγραψε την αυτοβιογραφία της με τίτλο “Ο Έρωτας μωρό μου είναι Γλέντι” που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Άγκυρα». Ένα μεγάλο κομμάτι του βιβλίου περιλαμβάνει συνεντεύξεις που είχε παραχωρήσει μέχρι τότε.
Περισσότερα βιογραφικά στοιχεία αλλά και περισσότερες πληροφορίες για τις ταινίες και τα θεατρικά που συμμετείχε περιλαμβάνονται στο δεύτερο βιογραφικό βιβλίο της. Ο τίτλος του είναι “Μάρθα Καραγιάννη, κορίτσι για μιούζικαλ” που κυκλοφόρησε το 2009 από τις εκδόσεις «Ορφέας».
11 φράσεις από συνεντεύξεις της:
- «Χρόνια τώρα περιμένω πώς και πώς να μεγαλώσω, να πάψω να ‘μαι όμορφη. Να έρθει η στιγμή να κάνω άλλα πράγματα». Ταχυδρόμος, 1983
- «Ο χορός ήταν πάντα μέσα μου, στο αίμα μου! Το μουσικό θέατρο με τράβηξε σαν μαγνήτης». Εικόνες, 1986
- «Στα πράγματα που έκανα επιτυχία είναι γιατί κάποιοι άλλοι με σπρώξανε και βρέθηκα μπροστά. Μόνη μου δεν θα τολμούσα. Θέλω πάντα να έχω συμμαχία». Απογευματινή, 1986
- «Πιστεύω ότι όταν κάποιος δεν έχει χιούμορ, δεν αποδέχεται την πραγματικότητα». Τραστ, 1987
- «Το να βγάζει γέλιο ένας ηθοποιός είναι προσωπική υπόθεση, δεν μαθαίνεται ή το έχεις ή όχι». Ραδιοτηλεόραση, 1992
- «Η TV είναι σαν την ερωμένη. Όλοι τη βρίζουν και όλοι τη θέλουν». Σταρ, 1994
- «Ξεκίνησα με ρόλους ωραίας, γιατί να το κρύψουμε άλλωστε. Μετά άρχισαν οι ονειρεμένοι μπουφόνικοι ρόλοι. Έλεγα κουταμάρες, κουταμάρες, κουταμάρες… έβαζα ένα μπικίνι, χόρευα και καθάριζα». Αδέσμευτος, 1995
- «Θα μπορούσα να παίζω και στο σπίτι μου. Αλλά είμαστε εγωιστικά πλάσματα οι θεατρίνοι. Θέλουμε και το κοινό! Γιατί έχεις ανάγκη από την αποδοχή». Λοιπόν, 1996
- Είχε πει για τον Δαλιανίδη: «Μόλις κάναμε κάποιο χορευτικό εκεί ήταν οι γκρίνιες, γιατί με πίεζε. Επειδή ήξερε ότι έχω δυνατότητες, με πίεζε να κάνω πράγματα που θέλανε κούραση… και όταν γκρίνιαζα ο Γιάννης έλεγε… Άστη να κλάψει, για να έχει επιτυχία η ταινία…».
- «Δεν θεωρώ κανένα δραματικό ηθοποιό καλύτερο από κωμικό. Οι μεγαλύτεροι ηθοποιοί είναι οι κωμικοί. Εγώ εκτιμώ έναν ηθοποιό για το πώς παίζει, όχι για το τι παίζει». Αδέσμευτος Τύπος, 1999
- «Δεν είμαι σνομπ, ποτέ δεν ήμουν. Δε ταιριάζει στον χαρακτήρα μου. Δεν μου πάει. Δε ταιριάζει στο Κερατσίνι και στην ποντιακή καταγωγή μου». Οι Αταίριαστοι, 2001.
H Μάρθα Καραγιάννη έφυγε από τη ζωή στις 18 Σεπτεμβρίου 2022 στην Αθήνα, από εγκεφαλικό επεισόδιο, σε ηλικία 82 ετών.
Το τελευταίο διάστημα της ζωής της αντιμετώπιζε προβλήματα υγείας. Έπειτα από κάποιες επεμβάσεις που έκανε η υγεία της όμως επιδεινώθηκε και η μετακίνησή της ήταν δύσκολη. Ως επακόλουθο απομονώθηκε, καθώς δεν ήθελε να την βλέπουν να κυκλοφορεί σε αναπηρικό καροτσάκι. Η Μάρθα χαμογελούσε ωστόσο πάντα!
https://www.youtube.com/watch?v=9cMnBjVkD2w
Με στοιχεία και από την wikipedia
