Παιδί & Έφηβοι
Tα έξι πρώτα χρόνια του παιδιού καθορίζουν την προσωπικότητα του
Έρευνες, μελέτες αλλά και οι εμπειρίες των προηγούμενων γενεών, πιστοποιούν πλέον πως τα έξι πρώτα χρόνια ζωής ενός παιδιού καθορίζουν την προσωπικότητά του και βέβαια το μέλλον του.
Δεν είναι τυχαίο το πόσο σημαντικά και καθοριστικά είναι τα έξι πρώτα χρόνια της ζωής ενός παιδιού, καθώς αυτά καθορίζουν την προσωπικότητά του. Η σπουδαιότητα αυτών των χρόνων είναι βασική για την ανάπτυξη της συναισθηματικής ζωής του παιδιού. Επίσης παίζουν μεγάλο ρόλο στην κοινωνική του ένταξη και, γενικά, στη συγκρότηση της προσωπικότητάς του.
Νεότερα στοιχεία δείχνουν πως τα γονίδιά μας δεν είναι αυτά που καθορίζουν την πορεία μας.
Η υγιεινή διατροφή, τα πλούσια ερεθίσματα, αλλά κυρίως η αγάπη των γονιών, αυτά τα 6 χρόνια, είναι ικανά ακόμα και ν’απενεργοποιήσουν τα γονίδια μας. Εκείνα μπορεί να σχετίζονται ακόμη και με κάθε ασθένεια, σωματική ή ψυχική.
Πλέον γνωρίζουμε πως το περιβάλλον και ο τρόπος που μεγαλώνουμε είναι αυτά που μπορούν να επηρεάσουν τη ζωή μας. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως τα γονίδια δεν παίζουν καθόλου ρόλο. Απλά δεν ορίζουν εξολοκλήρου την εξέλιξη της προσωπικότητάς του ανθρώπου.
Το βασικό είναι πως επιβεβαιώνεται αυτό που πάρα πολλοί υποψιάζονταν έως τώρα:
Πως η προσοχή, η αγάπη και η φροντίδα που θα λάβει ένα παιδί στα πρώτα χρόνια της ζωής του είναι τα πιο σημαντικά. Αυτά τα στοιχεία καθορίζουν σε τεράστιο βαθμό τη ζωή τους στο μέλλον. Ουσιαστικά αποτελούν ένα από τα σημαντικότερα κληροδοτήματα των γονέων ή των κηδεμόνων προς τα παιδιά.
Τα πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού.
Στα πρώτα του χρόνια, ένα παιδί είναι σαν πλαστελίνη. Έτσι, οι γονείς του πρέπει να γίνονται καλλιτέχνες καθώς το πλάθουν δημιουργώντας τον αυριανό άνθρωπο.
Πάρα πολλοί γονείς, τόσο παλαιότερα όσο και σήμερα, αντιμετωπίζουν τα παιδιά ως μικρογραφία των μεγάλων κάνοντας το έτσι να χάσουν την παιδικότητα τους. Πολλές φορές ένα παιδί αντιμετωπίζεται με αδιάφορα ή υπερβολική πειθαρχεία.
Η ενασχόληση του γονέα με το παιδί όμως είναι άκρος σημαντική. Το παιδί πρέπει να αντιμετωπίζεται πάντα με μεγάλη προσοχή, μεταφέροντας του και τα κατάλληλα συναισθήματα, καθώς είναι ο πρόδρομος του αυριανού ενήλικα.
Ένα ψυχικά υγιές παιδί έχει περισσότερες πιθανότητες να γίνει ένας υγιής ενήλικας.
Αντίστοιχα, ένα κακοποιημένο και ψυχικά τραυματισμένο παιδί (στα πρώτα χρόνια της ζωής του), έχει πολύ μεγάλες πιθανότητες να γίνει και ένας προβληματικός, αντικοινωνικός ή παραβατικός ενήλικας.
Η ανατροφή και η διαπαιδαγώγηση του παιδιού από τα πρώτα χρόνια της ζωής του, είναι μια υπερβολικά υπεύθυνη, επίπονη, χρονοβόρα και δύσκολη διαδικασία. Αυτή η περίοδος απαιτεί την ευαισθητοποίηση των γονέων, την αυταπάρνησή τους και κυρίως την υπομονή τους.
Ανατρέφω ένα παιδί, στην πράξη θα πει ότι το μορφώνω!
Όπως γράφει η σύμβουλος σχολικού εκπαιδευτικού προσανατολισμού Βασιλική Παππά. Έτσι, πέρα από το ότι ένα παιδί θεωρείται πως ολοκληρώνει τη μητέρα και τον πατέρα ως άτομα, προδιαγράφει και τις σχέσεις τους και του ανθρώπου που θα γίνει αύριο.
Η μητέρα ή ο/η κηδεμόνας είναι και αυτή που είναι απόλυτα υπεύθυνη για την εκπαίδευση του παιδιού.
Η μητέρα καλείτε να το εκπαιδεύσει πως να πίνει νερό από ένα ποτήρι. Πως να φάει με το κουτάλι ή το πιρούνι. Να το μάθει να ντύνετε μόνο του και να πηγαίνει στην τουαλέτα.
Εκείνη καλείτε να το μάθει πως πρέπει να τακτοποιήσει τα παιχνίδια του και να τα μοιράζεται με τα αδέρφια του ή με άλλα παιδιά, σεβόμενο και τα θέλω ή τα δικαιώματα του άλλου.
Η μητέρα διδάσκει το παιδί της με διάφορους τρόπους.
Χρησιμοποιεί τον λόγο, την επίδειξη, την επίπληξη, την αγάπη και κυρίως του παραστέκεται με τη σωματική της δύναμη. Αν μια μητέρα θέλει να πετύχει στην ανατροφή του παιδιού της, επιβάλλεται να προσαρμόσει τις προσδοκίες της σε αυτά που σωματικά, ψυχολογικά και διανοητικά, μπορεί να μάθει το παιδί της.
Είναι πολύ σημαντικό για μια μητέρα να ασχολείται και να γνωρίζει πολύ καλά το παιδί της. Πρέπει πάντα να γνωρίζει σε ποιο σημείο ανάπτυξης βρίσκεται κι αν είναι έτοιμο να μάθει, αυτό που προσπαθεί να του διδάξει.
Ο πιο εκδηλωτικός τρόπος να μεταδώσουμε την αγάπη μας στο παιδί είναι η σωματική επικοινωνία.
Όταν λέμε σωματική επικοινωνία, εννοούμε ένα τρυφερό χάδι, μια ζεστή αγκαλιά, ένα ενθαρρυντικό χτύπημα στην πλάτη ή ένα απαλό άγγιγμα στην πλάτη. Το παιδί που μεγαλώνει σ’ ένα σπίτι όπου οι γονείς χρησιμοποιούν την οπτική και σωματική επικοινωνία, αισθάνεται άνετα με τον εαυτό του και με τους άλλους.
Συνεπώς, θα είναι πάντα αγαπητό και θα έχει αυτοσεβασμό. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, ένα παιδί μπορεί να γεμίσει το συναισθηματικό του δοχείο και να δείξει στην ζωή του αγάπη και σεβασμό.
Επίσης, η συμμετοχή του πατέρα στη φροντίδα του παιδιού και η συναισθηματική του στήριξη στη σύζυγό του ενισχύουν σημαντικά την οικογενειακή αρμονία. Μια υγιής συζυγική συμπεριφορά ενισχύει τους δεσμούς με το παιδί, με τη σύντροφό και γενικότερα με την οικογένεια.
“Ιδανικοί” γονείς θεωρούνται, αυτοί που συνδυάζουν την στοργή και την ενθάρρυνση για αυτονομία.
«Το πολύ μικρό παιδί έχει ανάγκη από μόνιμη και συνεχή φροντίδα. Όσο μεγαλώνει όμως, ο γονιός οφείλει να το απελευθερώνει σιγά-σιγά. Δεν πρέπει όμως να διακόπτεται και η αμοιβαία τους αγάπη. Αλλά πρέπει να το οδηγεί στη συναισθηματική και πνευματική του ανεξαρτησία. Η υπερβολική γονεϊκή αγάπη, που “πνίγει” τα παιδιά όταν αυτά έχουν ανάγκη να βγουν έξω από την οικογενειακή “φωλιά”, είναι λάθος.
Μια τέτοια αγάπη και κίνηση μοιάζει με τα τεράστια κλαδιά των δέντρων. Που ενώ τα θέλουμε για να προστατευτούμε (πχ από τον ήλιο), τελικά αφήνουμε τα κλαδιά τους να γίνουν τόσο μεγάλα που μας “πνίγουν”. Τότε όμως πρέπει να βρούμε το θάρρος να τα κλαδέψουμε, για να μην πάθουμε και εμείς και αυτά ασφυξία.»
Πολύ συχνά, μια μητέρα δεν μπορεί ν’ αντιληφθεί τη ζημιά που μπορεί να προκαλέσει, κυρίως, στο γιο της, αλλά και στην κόρη της. Όταν κρατάει τα παιδιά προσκολλημένα επάνω της.
Επιπλέον, μεγάλη έμφαση οι γονείς οφείλουν να δίνουν και στις ηθικές αξίες και πνευματικές αρχές των παιδιών.
Όσο είναι μικρά μπορούμε αυτές τις αξίες να τους τις μεταφέρουμε σε μορφή παραμυθιού. Ένα παιδί που μεγαλώνει χωρίς ηθικές αξίες, προσπαθεί ανεξέλεγκτα να δίχως ενδοιασμούς να ικανοποιήσει την οποιαδήποτε ορμή του. Έτσι, πολλές φορές καταλήγει σε μια αλλόκοτη και περιθωριακή συμπεριφορά.
Σήμερα, πολύ συχνά ακούμε και διαβάζουμε για αποκλίσεις των νέων, που εντάσσονται σε extreme συμπεριφορές και καταστάσεις σε περιθωριακές ομάδες. Συνήθως αυτοί οι νέοι είναι χωρίς ηθικές αξίες και παρασύρονται εύκολα μέσα στη σύγχυση της κοινωνίας.
Όσα κάνουμε και όσα λέμε σε ένα παιδί, από ένα νανούρισμα, μέχρι ένα χάδι, από ένα “μη” μέχρι ένα “μπράβο” στο πρώτο δειλό βηματάκι, καταγράφονται στο μυαλό και την ψυχή του παιδιού.
Ως ενήλικες δεν μπορούμε να συνειδητοποιήσουμε όλες τις πληροφορίες που συλλέξαμε στην πρώιμη παιδική ηλικία.
Όμως, αυτές οι μνήμες είναι υπαρκτές στο υποσυνείδητό μας και ασκούν πάνω μας μεγάλη επιρροή σε όλη μας τη ζωή.
Αυτός είναι και ο λόγος που “οφείλουμε” όλοι οι γονείς να γεμίσουμε τον κόσμο του μικρού αυτού ανθρώπου με πολύ όμορφες εικόνες και τρυφερά συναισθήματα. Με αυτό τον τρόπο, όταν έρθει ο καιρός, θα “ανασύρει” όλο αυτό του υλικό που του έχουμε χαρίσει για να προχωρήσει. Θα “βρει” τότε τα στοιχεία που θα τον κάνουν έναν ευγενή, ευαίσθητο, λογικό και ψυχικά υγιή άνθρωπο. Έναν άρτιο μαχητή της ζωής κι όχι ένα φερέφωνο των γονεϊκών προσδοκιών.
Εάν κάθε ένας ανατρέξει στα πρώτα παιδικά του χρόνια και τις αναμνήσεις του, θα διαπιστώσει πως ότι νοιώθει ή σκέπτεται προέρχεται από τότε…!
Πηγή πληροφοριών: the mamagers, Βασιλική Β.Παππά