Γενικά
Εργατική Πρωτομαγιά: Τι πρεσβεύει και πότε καθιερώθηκε
Γνωρίζετε τι πρεσβεύει η Εργατική Πρωτομαγιά και πότε καθιερώθηκε; Δείτε παρακάτω γιατί την γιορτάζουμε και τα γεγονότα που την καθιέρωσαν και στην Ελλάδα.
Την 1η Μαΐου γιορτάζεται η μέρα των εργατών. Είναι στην πραγματικότητα η καθιερωμένη γιορτή της εξέγερσης των εργατών του Σικάγου, η οποία αποτέλεσε μια από τις κορυφαίες στιγμές της πάλης των τάξεων στη νεότερη εποχή. Το Μάιο του 1886, τα εργατικά συνδικάτα στο Σικάγο ξεσηκώθηκαν διεκδικώντας ωράριο εργασίας στις 8 ώρες και καλύτερες συνθήκες εργασίας. Γιορτάζεται επίσης και σαν μέρα των λουλουδιών και της Άνοιξης. Η μέρα έχει θεσπιστεί ως εργατική απεργία και όλες οι υπηρεσίες και οι επιχειρήσεις παραμένουν κλειστές καθώς η μέρα θεωρείτε “απεργία”.
Τι πρεσβεύει η μέρα
Η πρώτη του Μάη, είναι μέρα ορόσημο για τους αγώνες του εργάτη. Οι αιματοβαμμένες εξεγέρσεις των εργατών του Σικάγο στις αρχές Μαΐου του 1886, έγιναν έπειτα από επιτυχημένες διεκδικήσεις των εργατών στον Καναδά το 1872.
Δύο χρόνια νωρίτερα, το 1884, λήφθηκε στο συνέδριο της Αμερικανικής Ομοσπονδίας Εργασίας, η απόφαση οι απεργιακές κινητοποιήσεις και οι διαδηλώσεις στο Σικάγο να γίνουν την πρώτη Μάη του 1886. Το μεγαλύτερο τότε βιομηχανικό κέντρο των ΗΠΑ. Αίτημα των εργατών ήταν η μείωση των ωρών εργασίας και το σύνθημα τους ήταν «Οχτώ ώρες δουλειά, οχτώ ώρες ανάπαυση, οχτώ ώρες ύπνο».
Την 1η Μαΐου του 1886, συμμετείχαν στις απεργίες που γίνονταν σε όλη την χώρα 600.000 άνθρωποι, πάνω από 80.000 ήταν στο Σικάγο. Αυτό το Σάββατο, ήταν εργάσιμη μέρα, οι εργάτες ξεκίνησαν με τις γυναίκες και τα παιδιά τους για να διαδηλώσουν ειρηνικά στο χώρο της συγκέντρωσης στην πλατεία Haymarket. Στη γύρω περιοχή, είχαν παραταχθεί αστυνομικές δυνάμεις αποτελούμενες από 1350 άτομα, οπλισμένα με οπλοπολυβόλα και περίστροφα.
Κι ενώ το πλήθος παρακολουθούσε τις ομιλίες, ο επικεφαλής της αστυνομικής δύναμης, διατάσσει να διαλυθεί η συγκέντρωση. Μια χειροβομβίδα εκτοξεύτηκε από την πλευρά των διαδηλωτών εναντίον των ένστολων και επί σκοτώθηκαν 7 αστυνομικοί. Η συνέχεια ήταν τραγική, καθώς οι αστυνομικοί άρχισαν να πυροβολούν αδιακρίτως το πλήθος.
Είναι άγνωστος ο αριθμός των θυμάτων, αφού πολλοί τραυματισμένοι κατέληξαν τις επόμενες ημέρες. Επίσημα επαληθεύτηκαν οκτώ νεκροί αστυνομικοί και τέσσερις διαδηλωτές. Έπειτα από το συμβάν εμφανίστηκε σκίτσο ενός αναρχικού που πετάει μία βόμβα. Οκτώ συλληφθέντες διαδηλωτές δικάστηκαν, τέσσερις εξ αυτών καταδικάστηκαν σε θάνατο και άλλος ένας αφαίρεσε μόνος του τη ζωή του στην φυλακή. Η διεθνής προβολή αυτής της δίκης δημιούργησε τα θεμέλια της Εργατικής Πρωτομαγιάς ως Εργατικής Γιορτής.
Η Εργατική Πρωτομαγιά στην Ελλάδα
Τα πρώτα εργατικά κινήματα στον ελλαδικό χώρο δημιουργήθηκαν ταυτόχρονα με την ανάπτυξη της καπνοκαλλιέργειας τον 19ο αιώνα. Η πρώτη απεργία στον τότε υπό οθωμανική διοίκηση ακόμη ελλαδικό χώρο, έλαβε χώρα την Πρωτομαγιά του 1888 στην πόλη της Δράμας. Η απεργία έγινε από τους καπνεργάτες, με κύριο αίτημα τους τις δέκα ώρες εργασίας. Καθώς εκείνη την εποχή οι εργάτες εργάζονταν από δώδεκα έως και δεκατρείς ώρες την ημέρα.
Το 1892 έγινε η πρώτη πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση στο νεοελληνικό κράτος, από το Σοσιαλιστικό Σύλλογο του Καλλέργη. Το 1893, 2.000 εργάτες διαδήλωσαν ζητώντας οκτάωρο, Κυριακή αργία και κρατική ασφάλιση στα θύματα εργατικών ατυχημάτων. Το 1894, έγινε μια μεγάλη συγκέντρωση με τα ίδια αιτήματα, που έληξε με 10 συλλήψεις. Έπειτα τον Αύγουστο, ακολούθησε η σύλληψη του Σταύρου Καλλέργη.
Το 1936 κορυφώθηκαν οι διαδηλώσεις από τους καπνεργάτες της Θεσσαλονίκης. Τα γεγονότα ξεκίνησαν περίπου τον Φεβρουάριο, με την κατάληψη ενός εργοστασίου, έπειτα από την απόρριψη των αιτημάτων των εργατών. Συνεχίστηκε με συμπαράσταση καπνεργατών από άλλα εργοστάσια. Εναντίον τους χρησιμοποιήθηκε τόσο η αστυνομία όσο και ο στρατός. Δεν υπήρχε κεντρική συγκέντρωση αλλά μικρές συγκεντρώσεις με ομιλητές σε διάφορα μέρη της πόλης.
Οι εργατικές κινητοποιήσεις κορυφώθηκαν στην πόλη τον Μάιο του 1936, με τη μεγάλη απεργία και διαδήλωση των καπνεργατών, που πνίγηκε στο αίμα. Συνολικά επαληθεύτηκαν δώδεκα νεκροί, ανάμεσα τους και ο 25χρονος αυτοκινητιστής Τάσος Τούσης, στη διασταύρωση Εγνατίας και Βενιζέλου. Από αυτό υπάρχει και μια φωτογραφία που δείχνει την μητέρα του Τούση να τον θρηνεί μόνη στο μέσον του δρόμου. Η φωτογραφία δημοσιεύθηκε στον Τύπο και αποτέλεσε την έμπνευση του Γιάννη Ρίτσου για την συγγραφή της συλλογής του “Ο Επιτάφιος”.
Πότε καθιερώθηκε
Το 1937 καθιερώθηκε η Πρωτομαγιά ως “Ημέρα Εορτασμού της Εργασίας” και η τελευταία εβδομάδα του Απριλίου ως «Εβδοµάδα Εργατικής Αµίλλης». Μεγάλο ρόλο σε αυτό έπαιξε ο Γενικός Γραμματέας της Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδας Εμμανουήλ Ξανθάκης. Ιδρυτής και πρωτεργάτης της Ομοσπονδίας!
Την 1η Μαΐου 1944 στην Καισαριανή, η εργατική Πρωτομαγιά συνέπεσε με την εκτέλεση 200 Ελλήνων πατριωτών. Ως αντίποινα για τον φόνο ενός Γερμανού στρατηγού και των τριών συνοδών του, που έγινε στις 27 Απριλίου 1944 σε τοποθεσία κοντά στους Μολάους Λακωνίας. Οι 200 της Καισαριανής μεταφέρθηκαν απ’ το στρατόπεδο Χαϊδαρίου, όπου ήταν κρατούμενοι, στο σκοπευτήριο της Καισαριανής. Εκεί εκτελέστηκαν από τις γερμανικές δυνάμεις κατοχής. Η ίδια ημέρα είναι ημέρα ιστορικής τιμής και μνήμης.
Σταδιακά από το 1886 όπου ξεκίνησαν τα πρώτα κινήματα και οι απεργίες των εργατών, οι εργατικές απαιτήσεις καθιερώθηκαν σε πολλά κράτη!
(με πληροφορίες από την wikipedia)