Το ξύλο βγήκε απ’ τον παράδεισο;

Η Κλινική Ψυχολόγος Ιωάννα Πιπεργιά μας προσγειώνει σε μια ωμή πραγματικότητα: Η κοινωνία μας επιτρέπει την άσκηση βίας στα παιδιά. “Το ξύλο βγήκε από τον παράδεισο” απλά δικαιολογεί την αδυναμία των γονιών να διαπαιδαγωγήσουν τα παιδιά τους ξεπερνώντας τις προσωπικές τους συγκρούσεις και παιχνίδια εξουσίας που βιώνουν ως ενήλικες.

Παραδοσιακά η βία συνδέθηκε με τον σωφρονισμό και τη διαπαιδαγώγηση. Η άσκηση ψυχολογικής και σωματικής βίας στα παιδιά για αιώνες εθεωρείτο μία από τις καλύτερες μεθόδους ανατροφής. Η χαρακτηριστική έκφραση “το ξύλο βγήκε απ τον παράδεισο” εξακολουθεί να είναι διαδεδομένη και αποδεκτή στην κοινωνική συνείδηση. Με αυτήν δηλώνεται όχι μόνο η αδυναμία των συγκεκριμένων γονιών να ακολουθήσουν άλλες μεθόδους διαπαιδαγώγησης, αλλά και η τάση και ανάγκη ενδεχομένως, εναλλαγής των ρόλων εξουσιαστή-εξουσιαζόμενου, στα πλαίσια τού παμπάλαιου παιχνιδιού της κοινωνικής πειθαρχίας και συμμόρφωσης. Η χρήση βίας από  τούς γονείς στα παιδιά είναι αποτέλεσμα εξωτερίκευσης και εξατομίκευσης των συγκρούσεων και αντιφάσεων πού εμπεριέχονται στον κοινωνικό ρόλο τού μέλους μιας οικογένειας, μέσα στο πλέγμα των κοινωνικών σχέσεων πού βιώνονται στην ίδια την οικογένεια. Η ταξική προέλευση, το μορφωτικό επίπεδο και οι επιμέρους συνθήκες τού στενού περιβάλλοντος, διαμορφώνουν την ένταση αυτών των συγκρούσεων, προσδιορίζοντας παράλληλα και τις σχέσεις εξουσίας μεταξύ των μελών.
Πιο συγκεκριμένα στον παραδοσιακό οικογενειακό χώρο, ο πατέρας-σύζυγος εδραιώνει την απόλυτη μορφή εξουσίας αποκτώντας κοινωνική επιβολή και κύρος. Για την κοινωνικά αδρανή γυναίκα, η δημιουργία οικογένειας σηματοδοτεί την κοινωνική καταξίωσή της μέσω της αφοσίωσής της. Η μητρότητα καθ’ οδόν δίνει στη συγκεκριμένη γυναίκα αφ ενός την αναγνώριση, αφ ετέρου το δικαίωμα εξουσίας πάνω στα παιδιά, υπό την εποπτεία τού πατέρα. Η σύγκρουση τού ρόλου της υποταγμένης συζύγου και τού ρόλου της μητέρας μπορεί να  εκφραστεί με κατάχρηση εξουσίας πάνω στα παιδιά, συνήθως με την άσκηση βίας.
Στις σημερινές συνθήκες το πατριαρχικό στερεότυπο εγκαταλείπεται ραγδαία, παρ ότι κυρίως στον μη αστικό ιστό φαίνεται πως επικρατούν πιο  παραδοσιακές μορφές σχέσεων μέσα στην οικογένεια. Καλώς ή κακώς τα παιδιά γίνονται οι παραλήπτες των αδυναμιών των γονιών τους. Αντιστάθμισμα σε όλο αυτό αποτελεί η αγάπη και η τρυφερότητα πού οφείλει ο γονιός με ωριμότητα να επιβάλει για να κατευνάσει τις βίαιες τάσεις του.

Editor: babytips.gr