O τρομακτικός μύθος πίσω από το έθιμο της κολοκύθας για την ημέρα του Halloween

Halloween, η μυστικιστική γιορτή των Αγγλοσαξόνων (όχι των ορθόδοξων χριστιανών), που υμνεί το μεταφυσικό. Τα  παιδιά και οι έφηβοι μεταμφιέζονται σε μάγισσες, φαντάσματα ή ότι άλλο τρομακτικό τους αρέσει. Τα μικρότερα παιδιά, περιφέρονται από πόρτα σε πόστα λέγοντας τη χαρακτηριστική φράση «Trick or treat».

Η ρίζα της λέξης Halloween προέρχεται από το All-hallow-even και δηλώνει την παραμονή (eve) της γιορτής των Αγίων Πάντων (All Hallows Day – All Saints Day)

Το Halloween αποτελεί την εξέλιξη μιας αρχαίας Κελτικής γιορτής, της Samhain, του θεού του Κάτω Κόσμου. Στη σημερινή της μορφή, η γιορτή δεν ασχολείται πια αποκλειστικά με τα φαντάσματα και τα κακά πνεύματα όπως ξεκίνησε. Στην Αμερική μετατράπηκε σε πιο εμπορική και στοχεύει περισσότερο στη διασκέδαση, τις εορταστικές μεταμφιέσεις και τα  γλυκίσματα. Δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στη διακόσμηση του σπιτιού, με “τρομακτικές” και ανατριχιαστικές λεπτομέρειες. Σε όλη αυτή την γιορτή η κολοκύθα (λαχανικό της εποχής) παίζει κυρίαρχο διακοσμητικό ρόλο.

Το έθιμο της κολοκύθας

Το έθιμο της κολοκύθας έχει ρίζες σε έναν παλιό Ιρλανδικό μύθο, αυτόν του τσιγκούνη και σκανδαλιάρη Τζακ. Σύμφωνα με τον μύθο, ο Τζακ είχε καλέσει τον διάβολο σε ένα μαγαζί για να πιούνε μαζί ένα ποτό. Όμως, ο Τζακ δεν είχε αρκετά χρήματα για να πληρώσει τα ποτά τους. Έτσι, έπεισε τον διάβολο να μεταμορφωθεί σε νόμισμα ώστε να μπορέσουν να πληρώσουν τα ποτά.

Μεταμορφώθηκε λοιπόν ο διάβολος σε νόμισμα, αλλά ο Τζακ αντί να πληρώσει τον έβαλε στην τσέπη του δίπλα σε ένα σταυρό. Έτσι ο διάβολος δεν μπορούσε να πάρει ξανά την κανονική του μορφή. Ύστερα από πολλά παρακάλια όμως, ο Τζακ αποφάσισε να τον ελευθερώσει. Έθεσε όμως έναν όρο “Ζήτησε να του δώσει την υπόσχεση του ότι δεν επρόκειτο να τον ενοχλούσε καθόλου για ένα χρόνο, αλλά ούτε θα διεκδικούσε την ψυχή του όταν θα πέθαινε”. Ο διάβολος συμφώνησε και ο Τζακ τον ελευθέρωσε.

Ο χρόνος πέρασε και ο διάβολος ξαναεμφανίστηκε την ώρα που ο Τζακ προσπαθούσε να κόψει ένα φρούτο από κάποιο δέντρο. Ζήτησε λοιπόν από τον διάβολο να ανέβει στο δέντρο και να του κόψει ένα φρούτο. Ο διάβολος ανέβηκε και ο Τζακ γρήγορα γρήγορα σκάλισε ένα σταυρό στον κορμό του δέντρου. Ο διάβολος λοιπόν ήταν παγιδευμένος. Δεν μπορούσε να κατέβει. Γι’ αυτό παρακάλεσε τον Τζακ να τον ελευθερώσει και του υποσχέθηκε ότι δε θα τον ενοχλήσει για δέκα ολόκληρα χρόνια. Έτσι ο Τζακ τον ελευθέρωσε.

Πέρασαν αρκετά χρόνια και ο Τζακ πέθανε. Πήγε στον παράδεισο όμως ο Θεός δεν τον δέχτηκε καθώς ο Τζακ ήταν έναν άνθρωπος μίζερος και κακός.

Έτσι έστειλε την ψυχή του Τζακ στην κόλαση. Όμως ούτε ο διάβολος τον ήθελε και του θύμισε την υπόσχεση που του είχε δώσει παλιότερα. Είπε λοιπόν στον Τζακ να φύγει. Όμως ο Τζακ τον ρωτάει: «Πώς θα φύγω; Έξω έχει σκοτεινιά». Και ο διάολος πήρε ένα αναμμένο κάρβουνο και του το έδωσε να πορευθεί μέσα στην νύχτα. Ο Τζακ τότε έβγαλε ένα ραπάνι (που πάντα κουβαλούσε μαζί του, καθώς ήταν ένα από τα πιο αγαπημένα του φαγητά), το τρύπησε δημιουργώντας μακρόστενες τρύπες και έβαλε μέσα το κάρβουνο. Από τότε λέγεται πως περιπλανιέται σαν φάντασμα στον κόσμο των ζωντανών, προσπαθώντας να βρει ένα μέρος για να μείνει και να αναπαύσει την ψυχή του.

Κάθε Halloween, οι Ιρλανδοί για να θυμούνται τον κακό χαρακτήρα του Τζακ και την τιμωρία του, σκάλιζαν ραπάνια, πατάτες και κυρίως κολοκύθες σε σχήμα προσώπου. Βάζανε μέσα ένα κερί και τα τοποθετούσαν κοντά σε παράθυρα έτσι ώστε να κρατάνε μακριά όλα τα κακά πνεύματα και κυρίως το πνεύμα του τσιγκούνη και πονηρού Τζακ.

Με το πέρασμα των αιώνων, τους Ρωμαίους, τους Καθολικούς και τους Αμερικάνους, αυτός ο μύθος και οι παραδόσεις γύρο του διογκώθηκαν και “δημιουργήθηκαν” ανάλογα με τις απαιτήσεις των εποχών. Σταδιακά προστέθηκαν πολλές τρομακτικές λεπτομέρειες για τον εκφοβισμό (κυρίως) των παιδιών, αλλά και ωραίες συνήθειες για την επιβράβευσή τους. Πλέον, σήμερα έχει καταλήξει μια διασκεδαστική, πολύ μεγάλη εμπορική γιορτή.

Κάντε μας like στο Facebook και στο Instagram για να μαθαίνετε όλα τα νέα και τις δημοσιεύσεις μας!