Η εκμάθηση της καθαριότητας στα παιδιά

Από την Άννα Τσική / Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια

Ένα πολύ βασικό ζήτημα που αντιμετωπίζουν όλοι οι νέοι γονείς, είναι η εκμάθηση της καθαριότητας στο νέο μέλος της οικογένειας. Γνωρίστε πώς βλέπει το μωρό τον κόσμο στα πρώτα χρόνια της ζωής του και διαβάστε πρακτικές συμβουλές που θα σας βοηθήσουν.

Για να πετύχετε όμως την πολυπόθητη εκμάθηση της τουαλέτας, ενεργώντας με κριτήριο και τις δικές του ανάγκες, πρέπει να είστε ενημερωμένοι για τον τρόπο που το μωρό σας βλέπει τον κόσμο στα πρώτα χρόνια της ζωής του, από τη βρεφική ηλικία!

Θα ξεκινήσουμε λοιπόν με κάποιες πρακτικές συμβουλές και ακολούθως θα περάσουμε στην παρουσίαση της υπέροχης λογικής του μωρού σας!

Πρακτικές συμβουλές
Σύμφωνα με την αναπτυξιακή ψυχολογία, τα 3 πρώτα χρόνια της ζωής του, ο άνθρωπος θεμελιώνει την αγάπη για την καθαριότητα. Η κατάλληλη όμως ηλικία για την εξοικείωση του παιδιού σας με την καθαριότητα είναι από 2 έως περίπου 3 ετών, χωρίς να αποκλείεται η παράταση έως τα 4 έτη. Σε αυτή την περίοδο, μπορείτε να ξεκινήσετε τη μετάβαση από την πάνα στο γιο-γιο! Τι να κάνετε:

● Να το αφήνετε να σας παρακολουθεί όταν χρησιμοποιείτε την τουαλέτα για αρκετούς μήνες πριν, ώστε όταν έρθει η στιγμή του γιο-γιο, λόγω μίμησης, να μάθει ευκολότερα τη συνήθεια αυτή.
● Να είναι έτοιμο. Με ενδείξεις όπως να μην βρέχει συνέχεια την πάνα, να περπατάει, να στέκεται, να ανεβοκατεβάζει το παντελόνι του, να ενημερώνει ότι τα έκανε στην πάνα.
● Να είστε υπομονετικοί και να ενισχύετε θετικά το παιδί σας όταν κάνει αυτό που του ζητάτε με έναν έπαινο.
● Αντιθέτως, μην το μαλώνετε αν κάνει κάποιο “ατύχημα”, αλλά αφήστε το να προσαρμοστεί στη νέα συνήθεια στον δικό του χρόνο.
● Αφήνετε το γιο-γιο σε ένα ορατό διαθέσιμο σημείο πάντα.
● Να φοράτε στο παιδί ένα εύκολο ρούχο, ώστε να μην το δυσκολεύει. Για αυτό τον στόχο ευνοεί το να ξεκινήσετε την εκμάθηση το καλοκαίρι, που φορά πιο ελαφριά ρούχα.
● Όταν είστε μακριά από το σπίτι να πηγαίνετε σε καινούργιες τουαλέτες, για να μην μάθει να κρατιέται.
● Να του διαβάζετε ιστορίες, ή να κατασκευάζετε μια πλοκή που θα περιγράφει έναν ήρωα που μαθαίνει την τουαλέτα.
● Όταν αντιλαμβάνεστε πως θέλει να κάνει την ανάγκη του αλλά ντρέπεται απλά πείτε, “πάμε στο γιο-γιο”, και οδηγήστε το εκεί.
● Σταδιακά θα δείτε το ωράριο τουαλέτας του, πρωί, μετά το φαγητό, πριν τον ύπνο, έτσι θα δημιουργηθεί η ρουτίνα του.
● Τέλος, σημαντική η καθαριότητα από εσάς, πλύσιμο χεριών, το καθάρισμα με μωρομάντηλα κ..λπ, θα γίνεται πάντα, για να μυηθεί και το παιδί σε αυτήν.

Η λογική του μωρού
Αρχικά, το μωρό επικοινωνεί με τον κόσμο, και έχει ως πηγή ευχαρίστησης το στόμα του, λόγω της λήψης φαγητού. Έπειτα στο 2ο έτος, το βρέφος περνά στο στάδιο όπου οι απεκκρίσεις του αποτελούν τώρα πηγή ευχαρίστησης, γιατί αρχίσει να ελέγχει τον πρωκτό του. Στο σημείο αυτό, καλείται να διαχειριστεί μια ασυμφωνία μεταξύ του ιδίου και του περιβάλλοντος του. Πιο απλά, εκείνο είναι ενθουσιασμένο με τις απεκκρίσεις του, ενώ οι γονείς αντιμετωπίζουν με αηδία τα “δώρα” του. Ίσως ακούγεται αστείο αλλά για εκείνο είναι ενδιαφέροντα.

Εάν εσείς κάνετε ένα “πουφ” ή καταλάβει αποδοκιμασία, τότε βρίσκεται σε αμηχανία. Αμηχανία και μπέρδεμα θα νιώσει και εάν ενώ εσείς από τη μια του ζητάτε να κάνει την ανάγκη του, τελικά σας ικανοποιεί, κάνοντάς τη, και μετά δεχτεί την αρνητική ενίσχυση, δηλαδή το “πουφ”.

Άρα, προσοχή, να ακολουθήσετε τις τεχνικές του “μπράβο” όταν κάνει την ανάγκη του, χωρίς αρνητικές εκφράσεις και όταν δεν την κάνει, να μην το μαλώνετε.

Το μάλωμα, κρύβει και μια άλλη παγίδα, όταν το μωρό αρχίσει να γίνεται ενεργητικό, στα 2-3 έτη, και μεγαλώνοντας καταλάβει από τις αντιδράσεις σας (θυμός, παρακάλια, καλοπιάσματα) πώς όταν δεν σας υπακούσει στην τουαλέτα, έχει τον έλεγχό σας, θα το χρησιμοποιήσει για να πετύχει αυτό που θέλει.

Αποτέλεσμα, ίσως να περνάτε ώρες στην τουαλέτα και να σας χειρίζεται. Η αποδοχή ή όχι στο κάλεσμα της τουαλέτας θα γίνει μέσο εκδήλωσης της ευχαρίστησης ή δυσαρέσκειάς του.

Άρα, είναι λογικό και φυσιολογικό να θέλετε από εκείνο να σας υπακούσει και να μάθει γρήγορα την καθαριότητα, όμως να έχετε υπομονή. Επειδή του συμβαίνουν πρωτόγνωρα πράγματα και μαθαίνει τον κόσμο, το κάθε παιδί θέλει τον δικό του χρόνο. Σεβαστείτε το λοιπόν και τηρήστε μια ήπια αντιμετώπιση στην εκμάθηση της τουαλέτας, με βάση όχι το δικό σας πρόγραμμα, αλλά το δικό του. Έτσι το παιδί δεν θα νιώσει την ανάγκη να σας τιμωρήσει, με το να μην πηγαίνει στην τουαλέτα αργότερα.

Να θυμάστε πώς αν και μικρό αντιλαμβάνεται την αυστηρότητα και τη σκληρότητα μιας τιμωρίας και όταν σταδιακά μαθαίνει την τουαλέτα, κάνει και μια δική του παραχώρηση. Εάν αντιμετωπίσετε κάποιο πρόβλημα, ή βλέπετε υπερβολική καθυστέρηση στην εκμάθηση, είναι απαραίτητο να συμβουλευτείτε κάποιον ειδικό.

Πηγή

Κάντε μας like στο Facebook και στο Instagram για να μαθαίνετε όλα τα νέα και τις δημοσιεύσεις μας!