Γραβάτες: Μια σχέση μίσους και πάθους (είδη, στυλ και πως φοριούνται)

Οι γραβάτες είναι ένα από τα πιο χαρακτηριστικά αντρικά αξεσουάρ και σήμα κατατεθέν της κομψότητας ενός άντρα. Είναι πάθος για κάποιους και μίσος για κάποιους άλλους…

Γραβάτα (cravat) ένα διαχρονικό στιλ

Η γραβάτα είναι το τελευταίο απομεινάρι του δανδισμού, ό,τι απέμεινε από την “αρματωσιά” του Beau Brummel, του Lord Byron και του Oscar Wilde.

Από τους περίτεχνους λαιμοδέτες, τα φουλάρια, τα δαντελένια μανικέτια και τους βελούδινους γιακάδες, μέχρι τα λευκά γάντια, τις γκέτες, τις ανθισμένες μπουτονιέρες, τα brocade πανωφόρια και τα εκθαμβωτικά γιλέκα. Όλα υποχώρησαν, απλοποιήθηκαν ή σμικρύνθηκαν, και η φορεσιά του δανδή υποκαταστάθηκε από το ήσυχο πρωτόκολλο του gentleman και κατόπιν από τη μινιμαλιστική πρακτικότητα του κουστουμιών εργασίας (business suit).
H γραβάτα, αυτό το υφασμάτινο “ξιφίδιο” 3,5 αιώνων, θρυλείται ότι είναι στρατιωτικής καταγωγής ενώ άλλοι θεωρούν σαν πρόγονό της το φουλάρι λαιμού που φορούσαν οι Ρωμαίοι λεγεωνάριοι ή ακόμα το φουλάρι των Κροατών μισθοφόρων του 17ου αιώνα.
Όπως και να χει, σήμερα η γραβάτα είναι σύμβολο κομψότητας και κύρους αρκεί να συνδυάζεται και να δένεται σωστά (διότι και ο Ταμτάκος ήταν fan της γραβάτας, αλλά υστερούσε σε κομψότητα).
Η χρηστικότητά της είναι σχεδόν μηδαμινή. Το μήκος της “φροντίζει” να καλύπτει τα κουμπιά του πουκαμίσου, κυρίως όμως είναι ένα αντρικό κόσμημα!

Υλικά και παραγωγή

Η γραβάτα είναι φτιαγμένη συνήθως από μετάξι, το πιο ανθεκτικό και εμφανίσιμο ύφασμα γι’ αυτή τη χρήση. Λέγεται ότι το καλύτερο μετάξι για τις γραβάτες και οι πιο καλές γραβάτες παγκοσμίως, κατασκευάζονται στην Ιταλία, κοντά στη λίμνη Como.
Άλλα υλικά, όπως το μαλλί, το cashmere και τα ανάμικτα τους, χρησιμοποιούνται για πιο sport γραβάτες, που ταιριάζουν με τα φανελένια κοστούμια και τα tweed σακάκια, το χειμώνα. Το λινό, το βαμβάκι και τα συμμιγή λινό-μετάξι και μετάξι-μαλλί, δίνουν τις πιο κατάλληλες γραβάτες για τα κοστούμια του καλοκαιριού.
Ωραιότατες χειροποίητες γραβάτες από λινό ή λινό-βαμβάκι προσφέρουν οι παραδοσιακοί οίκοι λινών και ασπρορούχων της Ιταλίας, πάντα σε φυσικά pal χρώματα και απλά σχέδια, όπως πρέπει δηλαδή για να “φωτίσουν” κάτω από τον ανελέητο μεσογειακό ήλιο. Όμως οι γραβάτες αυτές είναι σχετικά σπάνιες στην ελληνική αγορά.
Ιδιαίτερη μνεία αξίζουν οι γραβάτες από ιρλανδέζικη ποπλίνα. Η σύνθεση της είναι μαλλί και μετάξι (50-50). Πρόκειται για ύφασμα με παράδοση από τους Γάλλους Ουγενότους του 17ου αιώνα, που κατέφυγαν στην Ιρλανδία από την Αβινιόν. Η ιρλανδέζικη ποπλίνα έχει μια ιδιαίτερη “θαμπή” λάμψη, δένεται πολύ εύκολα και στητά, και δεν τσαλακώνει.
Οι καλές μεταξωτές γραβάτες είναι φοδραρισμένες με μάλλινο ύφασμα, το οποίο κρατάει το ευάλωτο μετάξι και το επαναφέρει σε φόρμα μετά το λύσιμο του κόμπου. Οι καλές γραβάτες είναι χειροποίητες το χέρι την κάνει πιο ρευστή και φουντωτή, λιγότερο άκαμπτη, λιγότερο τέλεια. Είπαμε, η γραβάτα, ως απόλυτη σπατάλη, αξίζει εφόσον είναι προσωπική, και όχι μηχανικά αναπαραγόμενη.
Η θηλιά, στην οπίσθια όψη είναι απαραίτητη για να συγκρατεί την “ουρά” που στέκεται πίσω από το φαρδύ μέρος. Αυτή η θηλιά πρέπει να είναι φτιαγμένη από το ίδιο ύφασμα με την υπόλοιπη γραβάτα, και όχι να υποκαθίσταται από την ετικέτα του κατασκευαστή. Τα τελειώματα επίσης στο εσωτερικό των απολήξεων είναι από το ίδιο ύφασμα.
Στην κορυφαία ποιότητα βέβαια, δεν υπάρχει καν φόδρα: η περίφημη ‘εφτάδιπλη γραβάτα’ φτιάχνεται από ένα μοναδικό κομμάτι μεταξιού διπλωμένο δεξιοτεχνικά στα 7. Εξυπακούεται ότι είναι πολύ ακριβότερη!

Το μέγεθος

Αποφεύγουμε τις γελοίες “σαλιάρες”! Αυτές δηλαδή που είναι άνω των 9 εκατοστών στο μέγιστο πλάτος τους.
Η μόδα τα τελευταία χρόνια προστάζει στενή γραβάτα (ταιριάζει μόνο σε ψηλούς και αδύνατους άντρες) που πρέπει να είναι πάντα μαύρη ή σκούρα γκρι και να συνδυάζεται με λευκό πουκάμισο (με μικρό γιακά) και μεσάτο σκούρο σακάκι (αν φορεθεί με σακάκι). Αυτή η προσταγή της μόδας –η λεγόμενη geek chic- είναι και η μοναδική την οποία “επιτρέπεται” να ακολουθήσει κανείς!
Το μήκος για όλες είναι περίπου 142-148cm, αναλόγως με το ύψος και τα κιλά του ενδιαφερόμενου.

Τα είδη

Πέντε είναι τα μείζονα είδη-σχέδια

1) Οι μονόχρωμες. 2) Οι διαγωνάλ. 3) Οι πουά. 4) Αυτές με σχέδια.  και 5) Οι υπόλοιπες.

Οι μονόχρωμες είναι οι πιο καθιερωμένες και επίσημες.
Οι ριγέ διαγωνάλ είναι οι πιο καθημερινές και ανεπίσημες.
Οι πουά είναι πιο spor (εννοείται πολύ μικρά και διακριτικά πουά, όχι τύπου… κλόουν!).
Αυτές με σχέδια (λαχουράκια, πικέ, καρό, κυματισμοί, μπροκάρ).
Και τέλος οι υπόλοιπες, που… απορρίπτονται συλλήβδην! Φιγούρες Disney, Batman, στάμπες με έργα ιμπρεσιονιστών ή κυβιστών, επιγραφές, πάπιες, φασιανούς, άλογα κι άλλα παρόμοια, τα αφήνουμε για μέλη ειδικών λεσχών, αεροσυνοδούς και διασκεδαστές. Στην κατηγορία αυτή όμως, ανήκουν και οι γνωστές σταμπωτές γραβάτες της Hermes. Τις “κυνηγούν” συνήθως μεγαλοδικηγόροι και τραπεζίτες, σαν ένδειξη πλούτου και ισχύος. Όμως δυστυχώς θυμίζουν duty free shops του Περσικού Κόλπου!

Συνδυασμοί

Δύο είναι οι μεταβλητές που λαμβάνουμε υπόψη μας… χρώμα και περίσταση.
Ως προς το χρώμα το κυρίαρχο χρώμα της γραβάτας ορίζεται από τα χρώματα του πουκάμισου και του σακακιού, είτε πάνω στον τόνο τους είτε σε αντίθεση με αυτά. Για παράδειγμα: με μπλε σακάκι και ριγέ λευκό-γαλάζιο πουκάμισο, η γραβάτα μπορεί να είναι κίτρινη. Αν η γραβάτα έχει δύο κυρίαρχα χρώματα, τότε τουλάχιστον το ένα απ’ αυτά πρέπει να αντηχεί ένα βασικό χρώμα του πουκάμισου ή του σακακιού. Όσο περισσότερα χρώματα έχει μια γραβάτα, τόσο περισσότερο απαιτεί “ήσυχο περιβάλλον”, δηλαδή ένα μονόχρωμο πουκάμισο και ένα “ήσυχο” σακάκι, πάντα σε ομόλογους τόνους.
Γενικά οι πολύχρωμες ή με έντονα σχέδια γραβάτες αν πέσουν πάνω σε έντονα πουκάμισα και σακάκια, οδηγούν αναπόφευκτα στην καταστροφή. Άρα, οι καρό, οι ριγέ, οι γραβάτες με σχέδια, “προτιμούν” ένα μονόχρωμο ή αχνά ριγέ πουκάμισο. Αντιστρόφως, το πουκάμισο έντονης προσωπικότητας, με καρό και ριγέ, ζητά μια μονόχρωμη γραβάτα και “ήσυχο” σακάκι.
Θα πρέπει πάντως να σημειώσουμε ότι όσο πιο επίσημη είναι η περίσταση, τόσο λιγότερα θα πρέπει να είναι τα χρώματα και τα σχέδια της γραβάτας μας. Η μονόχρωμη γκρι arzan και η μπλε του μεσονυκτίου, ταιριάζουν μεγαλοπρεπώς πάνω στο λευκό πουκάμισο της βραδινής επίσημης φορεσιάς.
Δεν νοιαζόμαστε μόνο για το ταίριασμα των χρωμάτων, αλλά και για το ταίριασμα των υφών και των υλικών. Η πλεχτή γραβάτα ταιριάζει με το πιο sport σακάκι και τα φανελένια ρούχα, όμως μια τέτοια γραβάτα δεν ταιριάζει με το φίνο μπλε worsted κοστούμι. Η φίνα μεταξωτή γραβάτα δεν ταιριάζει με τα τσαλακωμένα λινά του καλοκαιριού.
Για την άνοιξη να αποφεύγονται οι γραβάτες με γεωμετρικά σχέδια που τις κάνουν πιο βαριές και χειμωνιάτικες.