Cockatiels. Οι κατοικίδιοι παπαγάλοι συντροφιάς.

Αν κατατάξουμε τα Cockatoos ανάμεσα στους βασιλιάδες των παπαγάλων τότε σίγουρα το μικρότερο συγγενικό τους είδος, τα Cockatiels είναι οι πρίγκιπες του βασιλείου. Οι παπαγάλοι Cockatiels κατάγονται από την Αυστραλία και θριαμβεύουν κοντά σε υδροβιότοπους, δασικές εκτάσεις που έχουν κοντά… τους ποτάμια και θαμνώδεις εκτάσεις πάντα κοντά σε λίμνες και ποτάμια. Κινούνται σε περιοχές, όπου υπάρχει άφθονο νερό. Τις τελευταίες δεκαετίες συναντώνται και σε κατοικημένες περιοχές λόγω της αποψίλωσης των δασών και των πυρκαγιών που πλήττουν κάθε χρόνο την Αυστραλία.

Είναι γνωστά ανά τον κόσμο ως κατοικίδιοι παπαγάλοι συντροφιάς που αναπαράγονται σχετικά εύκολα. Είναι το δεύτερο πιο δημοφιλές είδος πουλιού σε αιχμαλωσία μετά το Budgerigar. Το Cockatiel έχει μακριά φτερά ουράς τα οποία αποτελούν σχεδόν το μισό του συνολικού του μήκους. Το μέγεθός του κυμαίνεται από 30-33 εκατοστά. Το λοφίο το οποίο και διαθέτουν στο κεφάλι τους είναι ίσως και το πιο κοινό μορφολογικό χαρακτηριστικό τους.

Προσδόκιμο ζωής
Στην αιχμαλωσία κυμαίνεται στα 15-20 χρόνια, αλλά υπάρχουν περιπτώσεις που μπορεί να μειωθεί στα 10-15 χρόνια, αλλά έχουν αναφερθεί περιπτώσεις με Cockatiels που έζησαν ως και 32 ή ακόμα και 36 χρόνια. Η διατροφή και η φυσική δραστηριότητα και η διαμονή τους είναι οι σημαντικότεροι παράγοντες που επηρεάζουν τη διάρκεια ζωής. Όσο μεγαλύτερη ποικιλία αλλά και ποιότητα έχουν οι τροφές που τους προσφέρουμε, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να ασκούνται με συχνές πτήσεις, φροντίζοντας την υγιεινή του κλουβιού και των ίδιων των πουλιών, προλαμβάνοντας όσο γίνεται τις ασθένειες και τη χορήγηση φαρμάκων, μπορούμε να αυξήσουμε τα χρόνια ζωής τους.

Διαχωρισμός φύλου
H διαφορά ανάμεσα στο θηλυκό και τον αρσενικό παπαγάλο Cockatiel αφορά την προσωπικότητα και τον χαρακτήρα τους. Τα αρσενικά πουλιά του είδους είναι πιο ανεξάρτητα και δυναμικά, ενώ τα θηλυκά είναι πιο ήσυχα και πιο χαδιάρικα. Και τα δύο φύλα μπορούν να μιλήσουν, αυτό όμως εξαρτάται κυρίως από την προσωπικότητά τους και όχι τόσο από το φύλο τους.

Διατροφή
Η διατροφή των οικόσιτων Cockatiels διαφέρει πολύ από αυτή των Cockatiels στην φύση, όπου έχουν τεράστια ποικιλία τροφών ανάλογα με την εποχή και τις διατροφικές τους ανάγκες.
Αρχικά πρέπει να εξασφαλίσετε ένα καλής ποιότητας μείγμα σπόρων για την βασική τους διατροφή με μεγάλη ποικιλία σπόρων όπως κίτρινο κεχρί, λευκό κεχρί, ηλιόσπορους, αποφλοιωμένη βρώμη, φαγόπυρο, κανναβούρι, λιναρόσπορο, αναποφλοίωτο ρύζι, λευκό ηλιόσπορο, σιτάρι, ιαπωνικό κεχρί κλπ., τα οποία μπορούμε να βρούμε σε πολλές τροφές παπαγάλων που κυκλοφορούν στο εμπόριο.
Από εκεί και πέρα συμπληρώνετε το υπόλοιπο διαιτολόγιό τους με φρούτα, λαχανικά, χορταρικά, όσπρια, ξηρούς καρπούς, σιτηρά, αυγό, καλά μαγειρεμένο κοτόπουλο και ψάρια. Άλλες καλές πηγές πρωτεΐνης από όσπρια είναι τα φασόλια, οι φακές, τα φασόλια σόγιας, τα κόκκινα φασόλια και η φάβα. Αγαπημένα τους φρούτα είναι το μήλο, το αχλάδι, η μπανάνα, το σταφύλι, το κεράσι, η παπάγια, το πορτοκάλι, ο ανανάς, το ακτινίδιο, το πεπόνι, το καρπούζι, το βερίκοκο, το σύκο κ.α.
Από λαχανικά μπορείτε να δώσετε μπρόκολο, παντζάρι, καρότο, πιπεριά, καλαμπόκι, αγγούρι και μαρούλι.
Επίσης, στα αγαπημένα τους τρόφιμα περιλαμβάνονται οι ξηροί καρποί, τα ζυμαρικά, το ρύζι και οι νιφάδες βρώμης.
Τροφές τις οποίες δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να δώσετε είναι η σοκολάτα, το αβοκάντο, το αλκοόλ, η μελιτζάνα ενώ επίσης θα πρέπει να αποφεύγονται το σκόρδο, το κρεμμύδι και οι τροφές που περιέχουν λακτόζη.
Ασβέστιο πρέπει να υπάρχει καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου στο κλουβί τους με τη μορφή του σουπιοκόκκαλου ή πέτρας.
Αξίζει να σημειωθεί πως συχνά τα οικόσιτα πουλιά παρουσιάζουν έλλειψη βιταμίνης Α, οπότε καλό θα είναι να παρέχετε και τροφές όπως μπρόκολο, σπανάκι, αντίδι, καρότο κ.α. οι οποίες είναι πλούσιες σε βιταμίνη Α.

Διαμονή
Το μεγαλύτερο, αν όχι όλο το μέρος της ζωής τους, τα Cockatiels το περνάνε μέσα στο κλουβί τους. Εκεί τρώνε, εκεί πίνουν, εκεί παίζουν. Ένα από τα πιο βασικά στοιχεία για να τα διατηρήσετε υγιή είναι να διατηρήσετε το περιβάλλον που ζουν καθαρό. Μύκητες, βακτήρια, μικρόβια κ.α. υπάρχουν πάντα στο περιβάλλον, σε βαθμό όμως που δεν προσβάλλουν ποτέ τα παπαγαλάκια σας.
Τα υλικά που προτείνονται για τους πάτους των κλουβιών είναι κυρίως χαρτί και όχι άμμος. Το χαρτί μπορείτε να το αλλάζετε καθημερινά και έτσι δεν αφήνετε να αναπτυχθούν μικρόβια και άλλοι μικροοργανισμοί που θα αρρωστήσουν τα παπαγαλάκια σας, σε αντίθεση με την άμμο. Στο χαρτί επίσης μπορείτε και ελέγχετε τα περιττώματά τους ψάχνοντας για ενδείξεις ασθενειών. Το χαρτί πρέπει να είναι λευκό χωρίς μελάνι, το οποίο είναι τοξικό για τα πουλιά μας, και να το αλλάζετε καθημερινά.
Τα σκεύη σίτισης (ταΐστρα, ποτίστρα) πρέπει να τα πλένετε καθημερινά με ζεστό νερό και τα απολυμαίνετε μια φορά την εβδομάδα με σαπούνι και ζεστό νερό. Πατήθρες, παιχνίδια και κλουβί πρέπει να τα καθαρίζετε κάθε εβδομάδα με ένα μείγμα 50% νερό- 50% λευκό ξύδι.
Η επιλογή του κλουβιού είναι κάτι ακόμη που πρέπει να προσέξετε ιδιαίτερα για την υγεία τους. Διαλέξτε κλουβιά ορθογώνια και όχι στρογγυλά, με οριζόντια κάγκελα που βοηθάει το έμφυτο ένστικτο των παπαγάλων να σκαρφαλώνουν και να γυμνάζονται έτσι. Διαλέξτε ένα κλουβί με αρκετά μεγάλη πόρτα ώστε να μπαίνει και να βγαίνει άνετα για τις καθημερινές του πτήσεις.
Το κλουβί τοποθετήστε το σε ένα μέρος με φυσικό φως που δε θα έχει ρεύματα αέρα στα οποία είναι αρκετά ευαίσθητα, επίσης δε θα πρέπει να επηρεάζεται από τεχνητό φως.
Το κλουβί καλό θα είναι να το διακοσμήσετε με παιχνίδια, είναι βασικός παράγοντας για την ψυχολογία των Cockatiels γιατί περνάνε αρκετές ώρες ασχολίας με αυτά, ειδικά όταν λείπετε εσείς και εκτονώνονται εκεί.

Αναπαραγωγή
Τα Cockatiels δε θα πρέπει να ζευγαρώνουν πριν φτάσουν τους 18 μήνες ζωής. Παρ’ όλο που σωματικά είναι έτοιμα από τους 5-6 μήνες, τα νεαρά αρσενικά μπορεί να μην είναι γόνιμα και τα νεαρά θηλυκά μπορούν να εμφανίσουν διάφορες επιπλοκές, όπως δυστοκία. Τα θηλυκά είναι γόνιμα μέχρι 8-10 χρονών, ενώ τα αρσενικά έως τα 12-14 έτη. Το ζευγάρωμα θα πρέπει να επιτρέπεται μόνο σε υγιή, ενήλικα πουλιά που προέρχονται από διαφορετικές γραμμές αίματος, έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η υγεία των νεοσσών και των γονιών.
Η εποχή που τα Cockatiels ζευγαρώνουν στη φύση είναι από την άνοιξη ως τις αρχές του φθινοπώρου. Τότε είναι που οι συνθήκες ζευγαρώματος είναι ιδανικές, με υψηλότερες θερμοκρασίες, πολλές ώρες ημερήσιου φωτός καθημερινά καθώς και μεγάλη διαθεσιμότητα τροφών και νερού. Στην αιχμαλωσία η αύξηση του ημερήσιου φωτός, της υγρασίας (μέσω συχνών μπάνιων), η μεγάλη ποικιλία τροφών (κυρίως μαλακών) καθώς και η παρουσία φωλιάς θα ενθαρρύνουν το ζευγάρωμα.
Τα Cockatiels, αν τους δοθούν οι κατάλληλες συνθήκες, μπορούν να γεννούν όλο το χρόνο. Όμως, ο αριθμός των γεννών θα πρέπει να περιοριστεί στις 2 ανά έτος, αριθμός που θεωρείται φυσιολογικός από πτηνιάτρους.
Κατά την εποχή του ζευγαρώματος το κάθε ζευγάρι θα πρέπει να έχει το δικό του χώρο (κλουβί) και τη δική του φωλιά.

Εκπαίδευση
Ένας από τους λόγους που τα Cockatiels είναι από τους πιο δημοφιλής παπαγάλους είναι ο εξαιρετικός τους χαρακτήρας και η ευκολία εξημέρωση τους! Είναι πουλιά που σε μεγάλο βαθμό μπορεί κάποιος να τα εκπαιδεύσει, να τα κάνει να επιζητούν το χάδι σας και την παρέα σας, να κάνουν διάφορα κόλπα και να σφυρίζουν μια μεγάλη ποικιλία συγκεκριμένων σκοπών.
Μεγάλο ρόλο στην εκπαίδευσή του παίζει η ψυχοσύνθεση του πουλιού και τα βιώματά του. Ο πιο εύκολος τρόπος για να εκπαιδεύσετε ένα Cockatiel είναι να το μεγαλώσετε με κρέμα ταΐζοντάς το στο στόμα και μεγαλώνοντας το από μωρό, όμως επειδή αυτό είναι κάτι αρκετά δύσκολο και επίφοβο αν δεν έχετε πλήρη επίγνωση του τι κάνετε και πως το αποφεύγετε.
Να προτιμάτε να παίρνετε Cockatiel στην ηλικία του απογαλακτισμού (2-4 μηνών) και να αφιερώνετε όσες περισσότερες ώρες γίνεται μαζί του. Μεγαλύτερα σε ηλικία Cockatiels είναι πιο δύσκολο να τα ηρεμήσετε και να τα κάνετε να νιώθουν άνετα μαζί σας, τίποτα όμως δεν είναι ανέφικτο με αυτά τα εκπληκτικά πουλιά. Κάποια θα εξημερωθούν σε λίγες μέρες, κάποια σε μερικές εβδομάδες, άλλα σε μήνες ή ακόμη και χρόνια!

Συμπεριφορά – Μιμητισμός
Χαρακτηριστικό των αρσενικών κυρίως Cockatiels είναι να μαθαίνουν με σχετική άνεση να μιμούνται σφυρίγματα, ήχους ή σκοπούς αλλά (αν και αρκετά σπάνια) και κάποιες μεμονωμένες λέξεις.
Ένα ακόμα μοναδικό χαρακτηριστικό των Cockatiels είναι η τάση που έχουν να περπατάνε πολύ περισσότερο σε σχέση με άλλους παπαγάλους, με πολλές αναφορές για περιπτώσεις που όταν ένας ιδιοκτήτης καλούσε το Cockatiel του να έρθει κοντά του, εκείνο τον προσέγγιζε περπατώντας, σε αντίθεση με άλλα είδη παπαγάλων, τα οποία αυτό που θα έκαναν θα ήταν να προσεγγίσουν τον κάτοχο τους πετώντας.
Πρόκειται για παπαγάλους οι οποίοι έχουν την τάση να “δένονται” σε μεγάλο βαθμό με τον άνθρωπο που τους φροντίζει, με αποτέλεσμα αν αυτός σταματήσει να ασχολείται και να αλληλεπιδρά μαζί τους, να νοιώσουν παραμελημένα και να μελαγχολήσουν, οπότε καλό θα είναι να το σκεφτείτε σοβαρά πριν αποφασίσετε να αποκτήσετε ένα.

Δώστε την απαραίτητη προσοχή και αγάπη στο Cockatiel σας και να είστε σίγουροι πως o εκπληκτικός χαρακτήρας του και η εξυπνάδα του θα σας γοητεύσουν.

Editor: Κωνσταντίνα Κ.