Εφηβεία
Ούτε έφηβος ούτε ενήλικας…
Αν ρωτήσουμε έναν νέο από 18 έως 20 ετών τι αισθάνεται περισσότερο, έφηβος ή ενήλικας, το πιθανότερο είναι να μας απαντήσει «τίποτα από τα δύο». Ο Arnett πρότεινε την έννοια της αναδυόμενης ενηλικίωσης για να αναφερθεί στην αναπτυξιακή περίοδο που καλύπτει το διάστημα από 18 έως 25 ετών.
Πρόκειται για μία περίοδο σημαντικών αλλαγών και εξερεύνησης της ταυτότητας που μέχρι το τέλος της οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν κάνει επιλογές που έχουν σημαντικές και μακροχρόνιες επιπτώσεις στη ζωή τους. Εγκαταλείποντας την εξάρτηση της παιδικής ηλικίας και εφηβείας και μην έχοντας ακόμα αναλάβει σημαντικές ευθύνες και ρόλους ενήλικα, οι αναδυόμενοι ενήλικες εξερευνούν ποικίλες κατευθύνσεις στη ζωή, τις σχέσεις τους και την εργασία.
Η αναδυόμενη ενηλικίωση τις περισσότερες φορές αποτελεί μια περίοδο υψηλής ευεξίας και αισιοδοξίας. Ωστόσο δεν παύει να αποτελεί και μια περίοδο αστάθειας και συχνής αλλαγής κατευθύνσεων (π.χ. ακαδημαϊκά ή επαγγελματικά) που την καθιστούν ορισμένες φορές ιδιαίτερα στρεσογόνο. Η επίτευξη των επιμέρους αναπτυξιακών έργων είναι απαραίτητη για την επιτυχή μετάβαση στην ενηλικίωση, ενώ πιθανή αποτυχία οδηγεί σε αυξημένη επικινδυνότητα για μεταγενέστερες εξελικτικές δυσκολίες και προβλήματα. Η μειωμένη ευεξία μπορεί να οδηγήσει σε αποτυχία στη διαχείριση σημαντικών εξελικτικών έργων. Έχει φανεί για παράδειγμα ότι οι καταθλιπτικοί αναδυόμενοι ενήλικες είναι πιθανό να αποφύγουν προκλήσεις όπως τη διαχείριση επαγγελματικών θεμάτων και την ολοκλήρωση των σπουδών τους, τη διαχείριση των οικονομικών τους, και τη δημιουργία και διατήρηση στενών σχέσεων.
Εργασία
Οι αναδυόμενοι ενήλικες συχνά πειραματίζονται τόσο σε επίπεδο εκπαίδευσης όσο και θέσεων εργασίας ώστε να βρουν μια απασχόληση που τους ικανοποιεί, τους ευχαριστεί, τους γεμίζει και κυρίως αποτελεί έκφραση της ταυτότητάς τους. Μέσα από τις εμπειρίες που αποκομίζουν από την εργασία προετοιμάζονται για την ανάληψη ρόλων του ενήλικου εργαζόμενου. Μερικά από τα ζητήματα με τα οποία έρχονται αντιμέτωποι είναι: σε ποια δουλειά είμαι καλός; Ποια θα με ικανοποιεί μακροπρόθεσμα; Τι ευκαιρίες υπάρχουν να βρω μια εργασία σε έναν τομέα που μου ταιριάζει καλύτερα; Η αναζήτηση αυτή είναι αλληλένδετη με τις επιλογές που κάνουν οι αναδυόμενοι ενήλικες στην ακαδημαϊκή τους πορεία. Δοκιμάζουν διάφορα πεδία ενδιαφέροντος και παρατείνουν την περίοδο παραμονής τους στο εκπαιδευτικό σύστημα (π.χ. μέσα από Μεταπτυχιακές σπουδές) προκειμένου να αποκτήσουν τα εφόδια που θα τους εξασφαλίσουν μια ικανοποιητική θέση εργασίας μελλοντικά. Η απουσία δέσμευσης σε ένα συγκεκριμένο εργασιακό ρόλο ενήλικου επιτρέπει ένα βαθμό εξερεύνησης και πειραματισμού που δεν είναι ιδιαίτερα πιθανός από την ηλικία των 30 ετών και έπειτα.
Πότε εισέρχεται κανείς στην ενηλικίωση;
Τα κριτήρια για να εισέλθει κανείς στην ενηλικίωση δεν είναι αμιγώς «δημογραφικά» (π.χ. η ολοκλήρωση των σπουδών, η εύρεση μιας σταθερής εργασίας, ο γάμος κτλ.) αλλά περισσότερο «ποιοτικά». Ο Arnett (2000) έχει ορίσει ως τα κυριότερα από αυτά τα εξής: η αποδοχή της ευθύνης για τον εαυτό, η λήψη ανεξάρτητων αποφάσεων και, η οικονομική ανεξαρτησία. Η είσοδος στην ενηλικίωση συνεπάγεται την εγκαθίδρυση μιας σταθερής ταυτότητας και την υιοθέτηση ρόλων ενηλίκου σε όλα τα πεδία της ζωής.
Πηγή: www.e-psychology.gr